Τα τέσσερα λάθη του μνημονίου
Θεόδωρος ΒάρδαςΛάθος πρώτο : Θεώρει το "συνολικό" δημοσιονομικό αποτέλεσμα (έλλειμμα η πλεόνασμα), ως μοναδικό χωρίς να διακρίνει μεταξύ «διαρθρωτικού», το οποίο μπορεί να υφίσταται και σε κατάσταση πλήρους απασχόλησης και «κυκλικού» που προκαλεί η ύφεση της οικονομίας λόγο μειωμένης οικονομικής δραστηριότητας την οποία προκαλούν τα μέτρα περιορισμού του διαρθρωτικού ελλείμματος . Για την καταπολέμηση του πρώτου απαιτούνται μέτρα λιτότητας. Για την καταπολέμηση του δεύτερου αρκούν μέτρα ανάκαμψης/ανάπτυξης «μηδενικού» δημοσιονομικού κόστους. Με την ταυτόχρονη υιοθέτηση μέτρων ανάκαμψης/ανάπτυξης η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας που θα επιτευχτεί, θα υποκαθιστούσε την μείωση του εισοδήματος λόγο λιτότητας και την, λόγο του ευρώ, αδυναμία βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας μέσω νομισματικής υποτίμησης, εξουδετερώνοντας σε μεγάλο βαθμό το ύψος της ύφεσης και της ανεργίας.
Η εφαρμογή όμως μονομερούς πολιτικής λιτότητας παραβίασε τον βασικό κανόνα του J.Tinbergen περί ισότητας μέτρων και στόχων οικονομικής πολιτικής. Χρησιμοποιεί δηλαδή μόνο ένα μέτρο πολιτικής, την λιτότητα, για την επίτευξη δυο διακριτών μεταξύ τους στόχων , την μείωση του διαρθρωτικού και του κυκλικού ελλείμματος.
Λάθος δεύτερο : Οι προβλέψεις εξέλιξης των μακροοικονομικών μεγεθών, έγιναν με υποτιμημένους αρνητικούς πολλαπλασιαστές ύψους 0,48 αντί 1,5 υποεκτιμώντας έτσι τα αποτέλεσμα των μέτρων λιτότητας σε όρους ύφεσης και ανεργίας, αναβάλλοντας συνεχώς την έξοδο της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων.
Λάθος τρίτο : Η δημοσιονομική προσαρμογή ήταν εμπροσθοβαρής και με λάθος στόχευση. Ο περιορισμός των δαπανών επιδιώχθηκε με μείωση μισθών και συντάξεων τα δυο πρώτα χρόνια και όχι με μείωση της δημόσιας δαπάνης/σπατάλης. Η αύξηση των εσόδων επιδιώχθηκε με την υπερφορολόγηση όσων πληρώνουν πάντα και όχι με την σύλληψη της φοροδιαφυγής . Αυτή η πολιτική εν μέρει διορθώθηκε από τον Ιούλιο του 2012 μεταθέτοντας το βάρος προσαρμογής από τα εισπρακτικά στα μέτρα μείωσης των δημοσίων δαπανών ενώ η φοροδιαφυγή παραμένει ακόμη ασύλληπτη.
Λάθος τέταρτο : Ενώ με την πολιτική εσωτερικής υποτίμησης επιδιώκετε η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας με μείωση μισθών και του μοναδιαίου κόστους εργασίας, η ΕΚΤ ακλουθεί πολιτική υπερτιμημένου ευρώ, μέσα από διαρκείς ανατιμήσεις έναντι του δολαρίου. Έτσι τα όποια κέρδη επιτυγχάνονται σε όρους πραγματικής βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας λόγο μείωσης μισθών, εξουδετερώνονται από την ονομαστική ανατίμηση του κοινού νομίσματος.
Συμπέρασμα: Η ισότιμη παραμονή της Ελλάδος στην Ευρωζώνη και το ευρώ αποτελούν εφικτούς στόχους μόνο με ριζική αλλαγή οικονομικής πολιτικής . Παράλληλα με την απαραίτητη συνέχιση μέτρων δημοσιονομικής πειθαρχίας επιβάλλεται η εφαρμογή στρατηγικού προγράμματος ανάκαμψης/ανάπτυξης μέσω εξωγενών επενδύσεων με πολική απόφαση της Ευρώπης στοχευμενων σε δημόσια έργα (σχέδιο Μάρσαλ). Ένα τέτοιο επενδυτικό σοκ μπορεί να προκαλέσει την επανεκκίνηση των ιδιωτικών επενδύσεων και της οικονομίας. Αυτό το πρόγραμμα σταθεροποίησης με ανάπτυξη αποτελεί αναγκαία και ικανή συνθήκη εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, έξοδο στις διεθνείς αγορές, απεξάρτηση της χώρας από τα μνημόνια και παραμονή της χώρας στο ευρώ .
Θ.Κ.Βαρδας
Οικονομολόγος
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου