Ο "άλλος" Επιτάφιος

-

17.04.2014 10:27
 Mια μάνα θρηνεί το νεκρό γιο της σε δρόμο της Θεσσαλονίκης: Η εικόνα που συγκλόνισε τον Ρίτσο και έγραψε τον Επιτάφιο [εικόνες]

«Μέρα Μαγιού μου μίσεψες». Η Κατίνα, πεσμένη στα γόνατα στο δρόμο πάνω από το άψυχο σώμα του γιου της, θρηνεί για τον Τάσο που έπεσε χτυπημένος από σφαίρες χωροφυλάκων. Είναι Μάιος του 1936 στη Θεσσαλονίκη και το πανελλήνιο συγκλονίζεται. Ο Γιάννης Ρίτσος αντικρίζει την εικόνα και πυροδοτείται μέσα του η καυτή ποιητική λάβα, που οδήγησε στη συγγραφή του Επιταφίου.

Τον Επιτάφιο που στη συνέχεια έμελλε να τραγουδήσει όλη η Ελλάδα, καθώς μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη.
«Γιέ μου, σπλάχνο των σπλάχνων μου, καρδούλα της καρδιάς μου,
πουλάκι της φτωχιάς αυλής, ανθέ της ερημιάς μου,
πώς κλείσαν τα ματάκια σου και δε θωρείς που κλαίω
και δε σαλεύεις, δε γρικάς τα που πικρά σου λέω;»


Ο 25χρονος Τάσος Τούσης είναι νεκρός, οι σύντροφοί του ξηλώνουν μια πόρτα από οικοδομή για να τον μεταφέρουν, ενώ η μάνα του μοιρολογεί. Ενας φωτογράφος αποτυπώνει τη στιγμή. Η Κατίνα πάνω από τον νεκρό Τάσο. Ο Γιάννης Ρίτσος  μέσα σε τρεις μέρες γράφει 14 από τα 20 ποιήματα και δημοσιεύει κάποια εξ αυτών στον Ριζοσπάστη στις 12 Μαΐου.  Το βιβλίο με τα ποιήματα του Επιταφίου κυκλοφορεί τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου. Τα χρόνια περνάνε, ο Επιτάφιος για λίγο ξεχνιέται, μέχρι που χρόνια μετά ο Ρίτσος τον επανεκδίδει και στέλνει ένα αντίτυπο στον Μίκη Θεοδωράκη στο Παρίσι, γράφοντάς του ««το βιβλίο τούτο κάηκε από τον Μεταξά  στα 1938 κάτω από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός».


Συνεπαρμένος ο Θεοδωράκης αρχίζει να το μελοποιεί. Οπου βρεθεί, ακόμη και στο αυτοκίνητο περιμένοντας τη γυναίκα του να γυρίσει από τα ψώνια. Στέλνει τα πρώτα αποτελέσματα της δουλειάς του στο Ρίτσο, αλλά και στο Χατζιδάκι. Επιστρατεύει τον Γρηγόρη Μπηθικώτση για το πιο λυγμικό και αντρίκιο θρήνο της ελληνικής μουσικής. Το 1961 κυκλοφορεί ο δίσκος.
«Και μούλεες, γιε, πως όλ' αυτά τα ωραία θάναι δικά μας,
και τώρα εσβήστης κ' έσβησε το φέγγος κ' η φωτιά μας.»

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Χρειάζονται τουλάχιστον 20 χρόνια για να αναπληρωθούν οι 1 εκατ. χαμένες θέσεις εργασίας

-
Εικόνα
ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Εξαιρετικά δυσοίωνες παραμένουν οι προβλέψεις του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την αγορά εργασίας. Στη μηνιαία έκδοση του Φεβρουαρίου, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ εκτιμά ότι η ανεργία πολύ δύσκολα θα διαμορφωθεί κάτω από το 17% μέχρι το 2026, ακόμη και με το πιο αισιόδοξο σενάριο ετήσιας αύξησης του ΑΕΠ 3,5% - 4% (50.000 νέες θέσεις εργασίας τον χρόνο), καθώς -όπως αναφέρει- «αυτό το ποσοστό αποδίδεται, κατά κύριο λόγο, στα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας». Βασιζόμενο και σε πρόσφατες προβλέψεις της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν, το Ινστιτούτο Εργασίας της Συνομοσπονδίας παρατηρεί ότι για να επιστρέψει η ελληνική οικονομία σε επίπεδα ανεργίας του 2009 (450.000 άτομα) και να δημιουργήσει το ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2009 - 2013, θα χρειαστούν τουλάχιστον 20 χρόνια. Στη σχετική έκδοση εκτιμάται επίσης ότι η απασχόληση το 2014 θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 3.530.000 ατόμων, σε βαθμό που το
Διαβάστε περισσότερα

Ο δημιουργός του «Πίτερ Παν» Τζέιμς Μπάρι

-
Εικόνα
                Ο αινιγματικός συγγραφέας που μετουσίωσε σε λογοτεχνία την κρυφή ζωή του Το διαχρονικό σύμβολο της αιώνιας νιότης, ανεμελιάς και χαράς προέκυψε από την πένα ενός ανθρώπου που μόνο συνηθισμένος δεν ήταν. Κι αν η ιστορία του αγοριού που αρνιόταν να μεγαλώσει είναι γνωστή σε όλους, αυτό που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι η θλιβερή ιστορία που σέρνεται πίσω από το θεατρικό παραμύθι και συνδέεται με την αληθινή ζωή του δημιουργού του Πίτερ Παν, Τζέιμς Μπάρι. Κι αυτό γιατί εμείς γνωρίσαμε τον σκοτσέζο δημιουργό από τη χολιγουντιανή εκδοχή της ζωής του («Finding Neverland»), με τον Τζόνι Ντεπ να απεικονίζει τον συγγραφέα ως έναν καλοκάγαθο άνθρωπο που αφιέρωσε τη ζωή του στα μικρά παιδιά και τα σκυλιά, οι βιογράφοι του έχουν ωστόσο άλλη γνώμη. Κι έτσι ο Μπάρι σκιαγραφείται ως ένας άντρας σεξουαλικά ανίκανος που οδηγήθηκε από μια καταναγκαστική παρόρμηση να υιοθετήσει την οικογένεια έτερου άντρα, την οικογένεια δηλαδή που θα λειτουργούσε ως αφορμή και έμπνε
Διαβάστε περισσότερα

Ο αδάμαστος αρχηγός των Απάτσι, Τζερόνιμο

-
Εικόνα
                          Ο ανυπότακτος πολεμιστής που έσκυψε το κεφάλι για να σώσει τη φυλή του Όταν πέθανε ο γενναίος αρχηγός των Απάτσι, ένας θρύλος γεννιόταν που έμελλε να διαρκέσει γενιές και γενιές ως σύμβολο αντίστασης απέναντι στην καταπίεση. Το απαράμιλλο κουράγιο και η αποφασιστικότητα του Τζερόνιμο θα έκαναν φυσικά πολλά περισσότερα από το να γίνουν πολεμική ιαχή στα στόματα των αμερικανών αλεξιπτωτιστών, κι αυτό γιατί η ζωή του μεγάλου αρχηγού διατήρησε άσβεστο το πνεύμα της φυλής του κατά τις τελευταίες και απεγνωσμένες στιγμές των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων που θα ονόμαζε βολικά ο λευκός «Ινδιάνικοι Πόλεμοι». Ο Τζερόνιμο αντιστάθηκε στις κατακτητικές επιδρομές Μεξικανών και Αμερικανών στα εδάφη της φυλής του ήδη από τα γεννοφάσκια του. Η παροιμιώδης έχθρα που ένιωθε για τους Μεξικανούς που σκότωσαν τη γυναίκα και τα παιδιά του ξεπερνιόταν μόνο από την απέχθειά του για τον αποικιοκρατικό επεκτατισμό των Αγγλοσαξόνων, που κατέλαβαν τε
Διαβάστε περισσότερα