Το εφιαλτικό πορτρέτο μιας τραγικής γλύπτριας
Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 10 Απριλίου 2014
Πλούσια η νέα κινηματογραφική
βδομάδα με συνολικά επτά ταινίες, με τις τρεις να ξεχωρίζουν: η γαλλική
«Καμίλ Κλοντέλ 1915» του Μπρούνο Ντιμόντ και δύο επανεκδόσεις, «Senso»
του Λουκίνο Βισκόντι και «Χίτλερ: μια ταινία από τη Γερμανία» του
Ζίμπερμπεργκ. Στο υπόλοιπο πρόγραμμα και οι ταινίες: η ελληνική «Χαρά»
του Ηλία Γιαννακάκη, «Ο θρύλος του Μάικλ Κόλχας» του Αρνό ντε Παλιέ,
«Ρίο 2» του Κάρλος Σαλτάνα και «Ο μόνος επιζών» του Πίτερ Μπεργκ.
Καμίλ Κλοντέλ 1915 ****
Camille Claudel 1915. Γαλλία, 2013. Σκηνοθεσία-σενάριο: Μπρούνο Ντιμόντ. Ηθοποιοί: Ζιλιέτ Μπινός, Ζαν-Λικ Βενσάν, Εμανουέλ Κάουφμαν. 95'
Πόσο μπορεί η τέχνη να επηρεάσει τη ζωή του καλλιτέχνη; Ποιο ρόλο παίζει η τρέλα, είναι μήπως μια διέξοδος ή μια κατάδυση στην κόλαση; Ολοι μας γνωρίζουμε την περίπτωση του Βαν Γκογκ, με το κομμένο αυτί, λιγότεροι εκείνη της Αμερικανίδας ηθοποιού Φράνσις Φάρμερ, που, παρά τη θέλησή της, βρέθηκε έγκλειστη σε ψυχιατρείο, όπως κι αυτή της Καμίλ Κλοντέλ, γνωστής γλύπτριας και ερωμένης για ένα μεγάλο διάστημα του διάσημου γλύπτη Ροντέν, που ο αδερφός της, ο διάσημος ποιητής και πιστός καθολικός, Πολ Κλοντέλ, την έκλεισε το 1913 σε άσυλο ψυχοπαθών στη Νότια Γαλλία που διηύθυνε η καθολική Εκκλησία. Την Καμίλ τη συναντάμε λίγο μετά που ο σκηνοθέτης Μπρούνο Νιτέν, το 1988, στην ταινία του, «Καμίλ Κλοντέλ», οδηγούσε την Ιζαμπέλ Ατζανί, που ερμήνευε τον ίδιο ρόλο, στο ψυχιατρικό ίδρυμα.
Με ένα σενάριο βασισμένο στην αλληλογραφία ανάμεσα στην Καμίλ και τον αδερφό της Πολ αλλά και τα ιατρικά αρχεία του ιδρύματος, η ταινία την παρακολουθεί στη διάρκεια τριών ημερών στην κατάδυσή της αν όχι στην κόλαση, τουλάχιστον στην απέραντη μοναξιά και την αποξένωση. Ανάμεσα στους ασθενείς του ιδρύματος (με τους περισσότερους να είναι αληθινοί ασθενείς), η Καμίλ φαίνεται να είναι η μόνη που αντιμετωπίζει με διαύγεια τον έξω κόσμο. Αποφασισμένη όμως να αποσυνδεθεί από την τέχνη της και το ανεξέλεγκτο πάθος της για τον Ροντέν, παραμένει σ' ένα είδος «ουδέτερης ζώνης», άλλοτε μοναχική και βαριεστημένη, χωρίς να μπορεί να συνεννοηθεί με τους άλλους ασθενείς, που ζουν σ' έναν εντελώς δικό τους, εκτός πραγματικότητας κόσμο, κι άλλοτε να αγωνίζεται ενάντια στον ίδιο τον εαυτό της για να απελευθερωθεί από τον Ροντέν ή τις κοινωνικές συμβάσεις που δεν θέλουν να την αποδεχτούν.
Ο Ντιμόντ («Φλάνδρες», «L'Humanite») δημιουργεί εικόνες απέριττες, αυστηρές, αφήνοντας την Καμίλ να κινείται σε ψυχρούς, άδειους χώρους που θυμίζουν μοναστήρι, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα αποξένωσης και κλειστοφοβίας, ακόμη κι όταν αυτή περιφέρεται στο λόφο στην περιοχή του ιδρύματος. Ακόμη και η συνάντησή της, προς το φινάλε, με τον αδερφό της, Πολ Κλοντέλ, τονίζει αυτή την αποξένωση (με απόγειο τη συζήτησή τους για τη θρησκεία, με μια διαυγή από τη μία Καμίλ κι ένα μυστικιστή από την άλλη Πολ), μέσα από τη στιλιζαρισμένη σκηνοθεσία του Ντιμόντ. Χωρίς μακιγιάζ, με μόνο τα μάτια, τις εκφράσεις και τους μυς του προσώπου και τις κινήσεις του κορμιού της, η Ζιλιέτ Μπινός καταφέρνει να δώσει τον πόνο, μαζί και το άγχος και την απελπισία της τραγικής ηρωίδας. Μια ερμηνεία από τις καλύτερες και πιο συγκλονιστικές που είδαμε τον τελευταίο καιρό.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου