Οι αληθινές Αμαζόνες
Πολλά έχουν ακουστεί για τις θρυλικές Αμαζόνες, για τον τρόπο ζωής και τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις. Οι ιστορίες γι' αυτές έχουν λάβει μυθικές διαστάσεις και σε μεγάλο βαθμό απέχουν από την πραγματικότητα. Τι από αυτά όμως ισχύει πραγματικά;
Στο νέο της βιβλίο «The Amazons» η ιστορικός Αντριέν Μέγιορ, καταρρίπτει τρεις μύθους για τις αρχαίες πολεμίστριες και παρουσιάζει την ζωή και την καθημερινότητα τους σε πραγματικά πλαίσια.
Οπως εξηγεί, μιλώντας στο National Geographic: «Οι πραγματικές Αμαζόνες για χρόνια θεωρούνταν καθαρά φανταστικά πρόσωπα. Ηταν μυθικές γυναίκες πολεμίστριες και κάθε Έλληνας ήρωας ή πρωταθλητής, από τον Ηρακλή μέχρι τον Θησέα και τον Αχιλλέα, έπρεπε να αποδείξει το θάρρος του, πολεμώντας τη βασίλισσα τους. Ωστόσο τα πρόσφατα αρχαιολογικά ευρήματα έχουν αποδείξει χωρίς αμφιβολία ότι υπήρχαν στην πραγματικότητα γυναίκες που αντιστοιχούσαν στην περιγραφή των Αμαζόνων και των γυναικών πολεμιστριών.
Ζούσαν στις περιοχές βόρεια και ανατολικά της Μεσογείου στις αχανείς στέπες της Ευρασίας και στις περιοχές αυτές, αρχαιολόγοι ξεθάβουν ακόμα χιλιάδες τάφους Σκυθών αλλά και γυναικών που ήταν πολεμίστριες, κυνηγοί, ιππείς και χρησιμοποιούσαν τόξα και βέλη, ακριβώς όπως και οι άνδρες.
Οι αρχαιολόγοι έχουν βρει σκελετούς γυναικών θαμμένους με τόξα και βέλη και φαρέτρες και δόρατα και άλογα. Στην αρχή υπέθεσαν ότι κάποιος που θαβόταν με τα όπλα του ήταν άνδρας πολεμιστής. Αλλά τα τεστ DNA και άλλες βιοαρχαιολογικές επιστημονικές αναλύσεις, βρήκαν ότι περίπου το ένα τρίτο όλων των Σκυθών γυναικών ήταν θαμμένες με τα όπλα και είχαν σημάδια από μάχες όπως ακριβώς και οι άνδρες. Επίσης, οι γυναίκες αυτές θάβονταν με σπαθιά και μαχαίρια και εργαλεία. Είναι η συντριπτική απόδειξη ότι υπήρχαν γυναίκες που ανταποκρίνονταν στην περιγραφή των αρχαίων Αμαζόνων.»
Οσο για το τι σημαίνει η λέξη «Αμαζόνες» η Μέγιορ καταρρίπτει το μύθο που υποστηρίζει ότι έκοβαν το ένα τους στήθος για να χειρίζονται καλύτερα τα τόξα τους: «Η αντίληψη ότι "Αμαζόνα" σημαίνει "χωρίς μαστό" επινοήθηκε από τον Ελληνα ιστορικό Ελλάνικος τον 5ο αιώνα π.Χ. Προσπάθησε να βγάλει μια ελληνική έννοια για μία ξενική λέξη: θεώρησε το "α" στερητικό και το "μαζόν" να έχει σχέση με τη λέξη "μαστός". Ωστόσο η ιδέα του αυτή απορρίφθηκε από άλλους ιστορικούς της εποχής του, και κανένας αρχαίος καλλιτέχνης δεν αποδέχθηκε την ιστορία, γι' αυτό δεν απεικονίζονται πουθενά αμαζόνες με ένα στήθος. Οι γλωσσολόγοι σήμερα υποστηρίζουν ότι το όνομα προέρχεται από την αρχαία ιρανική ή καυκάσια γλώσσα.»
Πολλά ακούγονται επίσης και για τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις, ωστόσο η Μέγιορ το διαψεύδει και αυτό στο βιβλίο της: «Γνωρίζουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι δεν ντρέπονταν για την ομοφυλοφιλία μεταξύ των ανδρών ή των γυναικών. Έτσι, εάν ίσχυε κάτι τέτοιο θα ήταν προφανές στα ευρήματα και καταγεγραμμένο. Το μόνο καλλιτεχνικά ενδιαφέρον αποδεικτικό στοιχείο που βρήκα είναι ένα αγγείο που δείχνει μία κυνηγό να δίνει ένα δώρο αγάπης στην βασίλισσα των Αμαζόνων, Πενθεσίλεια. Αυτή είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι τουλάχιστον κάποιος είχε σκεφτεί την ιδέα μιας ερωτικής σχέσης μεταξύ των Αμαζόνων. Αλλά ακριβώς επειδή δεν έχουμε καμία γραπτή απόδειξη, ένα μοναδικό αγγείο δεν σημαίνει τίποτα. Οι δεσμοί αδελφότητας ήταν ισχυροί για τις Αμαζόνες. Αλλά ήταν οι σύγχρονοι άνθρωποι που τους ερμήνευσαν σεξουαλικά. Αυτό ξεκίνησε τον 20ο αιώνα, από την Ρωσίδα ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα, η οποία δήλωσε ότι οι Αμαζόνες ήταν σύμβολα της γυναικείας ομοφυλοφιλίας στην αρχαιότητα. Αλλά οι αρχαίοι Έλληνες δεν τις έβλεπαν ως ομοφυλόφιλες. Μάλιστα τις περιγράφουν ως λάτρεις των ανδρών που όμως σκότωναν. Εραστές και δολοφόνους.»
Αποκαλύπτοντας ένα από τα άγνωστα στοιχεία των Αμαζόνων, η Μέγιορ παρουσιάζει τη στενή σχέση που είχαν οι θρυλικές πολεμίστριες με την κουλτούρα της δερματοστιξίας: «Ηταν γεμάτες τατουάζ που φαίνονται σε αγγειογραφίες. Οι Αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί περιγράφουν τα τατουάζ ως κοινή πολιτισμική πρακτική των φυλών της Ευρασίας. Σύμφωνα με μαρτυρίες, οι γυναίκες των Σκυθών μάθαιναν στις γυναίκες των Θρακών πώς να κάνουν τατουάζ. Μάλιστα αρχαία εργαλεία για τατουάζ έχουν ανακαλυφθεί στις ταφές των Σκυθών, ενώ τα σώματα πολλών Σκυθών ανδρών και γυναικών γεμάτων τατουάζ έχουν ανακαλυφθεί σε τάφους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η διάσημη παγωμένη πριγκίπισσα με τα τατουάζ ελάφια»
Στη μυθολογία ωστόσο, γίνεται λόγος για ένα νησί Αμαζόνων. Αυτό είναι κάτι που η ιστορικός επιβεβαιώνει: «Είναι το μοναδικό νησί στα ανοικτά της νότιας ακτής της Μαύρης Θάλασσας. Πλέον ονομάζεται Giresun. Αλλά αναφέρεται για πρώτη φορά στο έπος των Αργοναυτών. Καθώς ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες πλέουν ανατολικά στη Μαύρη Θάλασσα, δεν σταματούν σε αυτό που αποκαλούν νησί των Αμαζόνων, όπου φαίνονται τα ερείπια του ναού και ένας βωμός, όπου ισχυρίζονται ότι οι Αμαζόνες θυσιάζουν άλογα και κάνουν λατρευτικές τελετές πριν πάνε στον πόλεμο.»
Τέλος, αναφορικά με την «κακή φήμη» που είχαν αποκτήσει οι Αμαζόνες, ότι σκοτώνουν τα αρσενικά παιδιά τους και τους άνδρες τους, η Μέγιορ αποκαθιστά την ιστορική αλήθεια: «Η πιο κοινή ιστορία είναι ότι έστελναν τα τα αγόρια πίσω στους πατέρες τους να τα μεγαλώσουν. Πολλοί σύγχρονοι μελετητές το ερμήνευαν αυτό ως απόδειξη ότι εγκατέλειπαν τα καθήκοντά τους ως μητέρες, όμως αποδεικνύεται ότι ήταν μια πολύ κοινή πρακτική στους νομαδικούς λαούς. Το να στέλνουν τους γιους τους να τους μεγαλώνει μία άλλη φυλή εξασφαλίζει καλές σχέσεις με αυτή τη φυλή. Είναι ένας τρόπος σταθεροποίησης της ειρήνης, πολύ συνηθισμένος στην αρχαιότητα. Ο Φίλιππος ο Μέγας δόθηκε σε έναν σύμμαχο του πατέρα του. Ήταν, επίσης, κοινό στο Μεσαίωνα στην Ευρώπη. Είναι επίσης ένας τρόπος για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει αιμομιξία μέσα στη φυλή. Το γεγονός ότι οι φυλές των Σκυθών και των Θρακών ακολουθούσαν την ίδια πρακτική, πυροδότησε τις ιστορίες που οι Αμαζόνες έδιναν τους γιους τους στη φυλή του πατέρα. Αυτή είναι πιθανώς μια πραγματικότητα. Αλλά δεν υπάρχουν αρχαιολογικά στοιχεία ότι ακρωτηρίαζαν ή σκότωναν τα αγόρια τους.»
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου