Η νικήτρια της φετινής Μπιενάλε για την εμπειρία της και τον αφηγηματικό ρόλο της Τέχνης

Η Κατερίνα Γεγησιάν από τη Θεσσαλονίκη κέρδισε το Χρυσό Λιοντάρι στην 56η Μπιενάλε της Βενετίας με το αρμένικο περίπτερο. Το clickatlife μίλησε μαζί της για το πώς η εικόνα διαμορφώνει συλλογική μνήμη και πώς ιδεολογίες κατασκευάζονται μέσω των αφηγήσεων.

-Με το έργο σας εστιάζετε στη σχέση τοπίου-μνήμης. Ποια στοιχεία που διέπουν αυτή τη σχέση θέλετε να αναδείξετε και για ποιο σκοπό;
Στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων διερευνώ τον τρόπο με τον οποίο η εικόνα και κυρίως η φωτογραφία διαμορφώνει τη συλλογική μνήμη και αποτυπώνει συγκεκριμένες ιδεολογικές αφηγήσεις. Σε ένα διευρυμένο μιντιακό περιβάλλον, η φωτογραφία είναι ένα μέσο με το οποίο η πραγματικότητα και το τοπίο μεταμορφώνονται σε εικόνες προς κατανάλωση. Ταυτόχρονα, το τοπίο ως εικαστικός όρος αναφέρεται σε μια εικόνα ήδη κατασκευασμένη από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία. Σε αυτή τη σχέση ανάμεσα στο τοπίο και τη μνήμη (συλλογική ή ατομική), ενδιαφέρομαι ακριβώς να αναδείξω τη διαλογική και κυκλική σχέση μεταξύ τοπίου, ως μιας κατασκευασμένης εικόνας, και της μνήμης, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από την εικόνα. Διερευνώ αυτή τη σχέση μέσα από φωτογραφίες που συλλέγω από περιοδικά και βιβλία και στην περίπτωση της σειράς A Little Bit too Much, A Little Bit too Late, από φωτογραφικά άλμπουμ και τουριστικούς οδηγούς της Σοβιετικής Αρμενίας (από τη δεκαετία του '50 έως τη δεκαετία του '80). Μέσα από τα απομεινάρια διαφορετικών οπτικών πολιτισμών, η δουλειά μου έχει ως στόχο να διαταράξει την ιστορική και ιδεολογική σημειολογία της εικόνας.

-Φαίνεται να αξιοποιείτε την αφηγηματική ιδιότητα της τέχνης. Πώς το επιτυγχάνεται και πόσο σημαντικός είναι για σας αυτός της ο ρόλος;
Ξεκινώντας από προσωπικές αφηγήσεις, τις προφορικές παραδόσεις ως πομπούς πολιτιστικής μνήμης και φτάνοντας έως τον κινηματογράφο και στη λογοτεχνία, η αφήγηση έχει επηρεάσει σε πολλά επίπεδα την πρακτική μου. Στα πρώιμα έργα μου, αυτό εκφράστηκε ως μια αναζήτηση του τρόπου με τον οποίο θραύσματα από ήχους, εικόνες και κείμενα συνδιαλέγονται στη διαμόρφωση της αφηγηματικότητας. Πιο πρόσφατα στη δουλεία μου, η ιδέα της αφήγησης γίνεται κυρίως κατανοητή ως μια κίνηση στο χώρο και το χρόνο, μια κίνηση που επηρεάζεται από έντονες συναισθηματικές εμπειρίες. Ωστόσο, εκτός από τη θέση, το ότι αφηγούμαστε το χώρο και το χρόνο, καθώς τον διασχίζουμε, η δουλειά μου ασχολείται με τη σχέση μεταξύ αφήγησης και ιδεολογίας, τον τρόπο δηλαδή που ιδεολογίες κατασκευάζουν και κατασκευάζονται από και μέσω αφηγήσεων και εικόνων.

-Η εξοχή συναντά την πόλη, το νέο με το παλιό, στο έργο σας. Τι θέλετε να πείτε με αυτή την αντιπαράθεση;
Στην δουλειά, η αντιπαράθεση μεταξύ διαφορετικών στοιχείων, τοπίων και θέσεων είναι ένας συνεχές τέχνασμα για την ανάλυση του τρόπου κατασκευής της εικόνας. Ακολουθώ μια δοκιμιακή μεθοδολογία, οπού διαφορετικές  εικόνες, τοπία, κουλτούρες, πολιτισμικές αναφορές, ιστορικές και γεωγραφικές σχέσεις, καθώς και εικαστικές πρακτικές έρχονται σε διάλογο, μέσα από τον οποίο παράγεται (με την έννοια της ποιητικής) η δυνατότητα της τέχνης να δημιουργήσει καινούργια σκέψη.

-Ποια η εμπειρία σας από τη συμμετοχή σας στην Μπιενάλε της Βενετίας;
Η συμμετοχή στην Μπιενάλε της Βενετίας είναι μια από τις πιο σημαντικές και έντονες στιγμές στην καριέρα ενός καλλιτέχνη. Η συμμετοχή μου ήταν ακόμα πιο συγκινητική, μιας και είμαι ανάμεσα στους 18 καλλιτέχνες της Αρμενικής διασποράς που απέσπασαν το Cafe

Bios, το οποίο απονεμηθεί στο περίπτερο της Δημοκρατίας της Αρμενίας. Είναι μια συγκλονιστική εμπειρία όσον αφορά την ωριμότητα της καλλιτεχνικής  μου πρακτικής και την παραγωγή φιλόδοξου έργου, καθώς και την επίτευξη της διεθνούς προβολής της δουλείας μου. Bio
Η Αικατερίνη Γεγησιάν (γεν.1976, Θεσσαλονίκη) ζει και εργάζεται στο Λονδίνο. Το 2014 ολοκλήρωσε τη Διδακτορική Διατριβή της στο University of Westminster (Λονδίνο). Το έργο της έχει παρουσιαστεί σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και Μπιενάλε σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Βραβεία & χορηγίες: Arts & Humanities Research Council, Arts Council England, Visiting Arts, Picture This Moving Image Agency, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Έργα σε συλλογές: Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη), Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη), ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πολύπλευρο έργο της Γεγησιάν διαπραγματεύεται την πλαστικότητα της κινούμενης εικόνας, ήχου, φωτογραφίας και κειμένου, εστιάζοντας στη σχέση μεταξύ τοπίου, μνήμης και αφηγηματικότητας. Εκπροσωπείται από τις Kalfayan Galleries (Αθήνα–Θεσσαλονίκη). Δείτε περισσότερα.
Αυτή την περίοδο, εκτός από τη Βενετία, έργα της Αικατερίνης Γεγησιάν εκτίθενται στο πλαίσιο της έκθεσης In Flux, Πολιτιστικό κέντρο Κανελλόπουλος, Ελευσίνα, Ελλάδα και στο Batumi Photo Days, Contemporary Art Space, Μπατούμι, Γεωργία.
Χριστίνα Χρυσανθοπούλου
cchris@clickatlife.gr