Μικρές Κυκλάδες: Η μαγική Μικρονησία του Αιγαίου

Αναδυόμενα στο κέντρο του Αιγαίου, τα νησάκια των Μικρών Κυκλάδων παραμένουν, ακόμα και στις μέρες μας, ιδανικοί προορισμοί όπου τα κρυστάλλινα νερά και οι απομονωμένες παραλίες συνδυάζονται μοναδικά με τον λαϊκό πολιτισμό και την όρεξη για εξερεύνηση.

Δονούσα, Σχοινούσα, Ηρακλειά. Τρία νησιά που, μαζί με το πιο κοσμοπολίτικο Κουφονήσι, σχηματίζουν ένα τόξο στα νότια και ανατολικά της Νάξου που χύνεται στο Αιγαίο σαν τα πολύτιμα πετράδια ενός περιδέραιου.

Eνα από τα μυστικά των Μικρών Κυκλάδων. Η παραλία στον Aγιο Νικόλαο στις Μάκαρες.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Η ελληνική «Μικρονησία» υπήρξε παραδοσιακός προορισμός, εδώ και δεκαετίες, των πιο ανήσυχων ταξιδιωτών που ζητάνε κάτι αυθεντικό και παρότι τα νησιά έχουν αλλάξει με το πέρασμα των χρόνων κρατούν ακόμα πολλά από τα ιδιαίτερα στοιχεία που τα χαρακτηρίζουν. Τα νησιά αυτά είναι μικρά και γι' αυτόν τον λόγο, κατά κάποιον τρόπο, διάνυσαν την ιστορία με ένα πνεύμα φιλόξενης αυτάρκειας. Μόνο χαμόγελα συναντάς εδώ και πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα μαζεύουν τις παρέες για ένα γλέντι, μια εκδρομή στα ενδότερα ή ένα μικρό ταξιδάκι σε ακατοίκητα μικρότερα νησιά. Γιατί αν είναι κάτι που χαρακτηρίζει αυτούς τους τόπους και που πλέον έχει χαθεί από την υπόλοιπη Ελλάδα, είναι το γεγονός ότι εδώ θα γνωριστείς γρήγορα με πολλούς ανθρώπους και θα κάνεις νέους φίλους. Τα μικρά μεγέθη των νησιών, οι σχετικά λίγες παραλίες και τα 5-6 μαγαζιά σε κάθε νησί, σε οδηγούν μαθηματικά μπροστά στους ίδιους ανθρώπους και στο τέλος θα χαμογελάσεις, θα μιλήσεις, θα κάτσεις στο ίδιο τραπέζι. Τα παραπάνω μα πάνω από όλα το εκτυφλωτικό φως που δεν αφήνει τίποτα κρυμμένο βγάζει από μέσα σου τη διάθεση για γνωριμία, για γλέντι, για έρωτα. Ενας έρωτας για το ελληνικό καλοκαίρι.
Η εμπειρία πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινήσει με τον διάσημο «Σκοπελίτη», το μικρό πλοίο που συνδέει τις Μικρές Κυκλάδες με τη Νάξο και την Πάρο. Ναι, είναι λίγο πιο αργός από τα πλοία της γραμμής, ναι, δεν έχει τις απαραίτητες ανέσεις, ναι, κουνάει λίγο παραπάνω στη φουρτούνα, αλλά αν θες να γνωρίσεις τις Μικρές Κυκλάδες πρέπει να ξεκινήσεις με ένα πνεύμα περιπέτειας. Αλλωστε μόνο με τον Σκοπελίτη θα έχεις την ευκαιρία να δεις τα δελφίνια να χορεύουν αφήνοντας τη Νάξο, θα κάτσεις ανάμεσα σε παπάδες και τουρίστες από την Αργεντινή και θα δεις την τοπογραφία όλων των νησιών που σχηματίζουν αυτό το πέλαγος.
Αν οι διακοπές σας είναι μεγάλες, μην καθίσετε σε ένα νησί. Οι περισσότεροι κάθονται 2-3 μέρες στο κάθε νησί και μετά φεύγουν για το επόμενο. Και αυτό είναι λάθος. Χρειάζεστε τουλάχιστον μία εβδομάδα για τον κάθε τόπο και αυτό γιατί τα μυστικά είναι πολλά και λίγοι τα γνωρίζουν. Ασε που πάντα στο τέλος δεν θέλεις να φύγεις. Αν πάλι δεν είστε και πολύ της περιπέτειας και ζητάτε ανέσεις και παροχές τα νησιά σας προσφέρουν ιδανικά καταλύματα, εστιατόρια και μπαρ, ακριβώς πάνω στις παραλίες, επομένως δεν χρειάζεται να περπατήσετε και πολύ.

Ο απάνεμος όρμος της Καλοταρίτισσας.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Τέλος, πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι οι θάλασσες εδώ είναι οι πιο καθαρές του Αιγαίου λόγω των ρευμάτων, γι' αυτό να έχετε μαζί σας τη μάσκα σας καθώς δεν βουτάς κάθε μέρα σε νερά με διαύγεια πάνω από 30 μέτρα. Το νόημα με τις Μικρές Κυκλάδες είναι ότι εδώ είσαι αναγκασμένος να αφήσεις πίσω σου την αστική συστολή. Οσο κουρασμένος, κουμπωμένος και αγχωμένος ήρθες άλλο τόσο αναζωογονημένος και καθαρός θα φύγεις.
Η συνταγή της χαλάρωσης

Ο Σταυρός, το μεγάλο χωριό της Δονούσας και στα δεξιά του η ομώνυμη παραλία.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Οταν πολλοί αλλοδαποί φίλοι ρωτάνε από πού έχει βγει το όνομα Δονούσα τους λέμε ένα μικρό ψέμα. Οτι τάχα βγαίνει από τη λέξη «δόνηση» καθώς το νησί έχει υπόγειες δυνάμεις που το κινούν. Η αλήθεια είναι ότι το όνομά της βγαίνει από το λαϊκότερο «δένουσα» καθώς εδώ δένανε τα πλοία από το παρελθόν. Στη μέση του Αιγαίου, ανάμεσα στην Αμοργό και στη Νάξο, η Δονούσα υπήρξε ένα ασφαλές αγκυροβόλιο από την αρχαιότητα. Περισσότερο συνδεδεμένο πολιτιστικά με την Αμοργό, το νησί μέχρι πρόσφατα είχε ανακαλυφθεί από λίγους πιστούς λάτρεις που επιστρέφανε κάθε χρόνο. Εδώ ακόμα τα πάντα είναι ήρεμα και τα πάντα περιμένουν να ανακαλυφθούν.
Για πολλούς το πιο όμορφο μικρό νησί της Ελλάδας, η Δονούσα διατηρεί την άγρια, ανεμοδαρμένη της φυσιογνωμία μέσα σε ένα χαρακτηριστικό πανάρχαιο, κυκλαδίτικο τοπίο. Μέσα σε μια μικρή έκταση 13,5 περίπου τ.χλμ. απλώνονται ξανθές παραλίες, μεγάλα κάθετα βράχια, παλιές αναβαθμίδες, μικρά πλατώματα, πυκνόφυτα ξερορέματα, υποβρύχιες σπηλιές, μικρές κορυφογραμμές, ύφαλοι και ξερονήσια. Λιμάνι και πρωτεύουσα του νησιού είναι ο Σταυρός που πήρε το όνομά του από την εκκλησία με τον μπλε τρούλο που έχτισαν οι κάτοικοι στο κέντρο του οικισμού. Αξίζει να έρθετε εδώ ανήμερα της εορτής καθώς γίνεται πανηγύρι.

Οι Μάκαρες προσφέρονται για εξερεύνηση και ανακάλυψη μικρών παραλιών.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Δίπλα από τον οικισμό υπάρχει η αμμουδερή παραλία του Σταυρού, ενώ σε έναν λόφο πίσω δεσπόζει το κάτασπρο εκκλησάκι της «Παναγίτσας». Από εδώ μπορείτε με αμάξι ή με τα πόδια να φτάσετε στον Κέδρο μετά ένα χιλιόμετρο με τη διάσημη παραλία. Με τη μάσκα σας θα δείτε να στέκει στον βυθό ό,τι έχει απομείνει από ένα βυθισμένο γερμανικό πλοίο. Επόμενη στάση το μικρό χωριό Μερσίνη στα ανατολικά. Χτισμένο αμφιθεατρικά διακρίνεται για την ύπαρξη πηγών που δημιουργούν όμορφες γούρνες, ενώ στα πόδια του απλώνεται το Λιβάδι, η ομορφότερη ίσως παραλία του νησιού με κρυστάλλινα νερά. Από εκεί συνεχίζετε προς τα βόρεια όπου σε έναν απάνεμο όρμο που τον προστατεύει το Σκουλονήσι βρίσκεται ο μικρός οικισμός της Καλοταρίτισσας. Εδώ μπορείτε να κάνετε το μπάνιο σας στις δύο μεγαλύτερες παραλίες ή να ανακαλύψετε δυο-τρεις μικρότερες και πιο απομονωμένες.
Μονοπάτια στη Δονούσα

Το υπέροχο μπλε της Φωκοσπηλιάς.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Αξίζει όμως να ανακαλύψετε τη Δονούσα με τα πόδια, καθώς τα τελευταία χρόνια οι αεικίνητοι κάτοικοι του νησιού έχουν φτιάξει και συντηρούν όμορφα μονοπάτια. Διαλέξτε το μονοπάτι που συνδέει τον Σταυρό με την Καλοταρίτισσα από τα ηπειρωτικά, μια διαδρομή 1-2 ωρών απ' όπου θα έχετε πανοραμική θέα προς τον Ξυλομπάτη στα δυτικά, ενώ θα περάσετε και δίπλα από τα ιστορικά ορυχεία του νησιού. Για τους πιο ανήσυχους περιπατητές δοκιμάστε να σηκωθείτε νύχτα και να ανηφορίσετε με φακό προς τη δεύτερη ψηλότερη κορφή, αυτή του Πάπα (383 μ.). Το μονοπάτι είναι εύκολο, κινείται σε γιδόστρατες και μόλις φτάσετε θα δείτε μία από τις πιο όμορφες ανατολές του Αιγαίου, με θέα που πιάνει από την Ικαρία και καταλήγει στην Ανάφη. Η Δονούσα την άνοιξη

Eνας μαυροπετρίτης κοιτάει με περιέργεια στις Μάκαρες.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Στη Δονούσα η άνοιξη έρχεται νωρίς και πλημμυρίζει το νησί με ένα καταπράσινο πέπλο στο οποίο φυτρώνουν σπάνια λουλούδια που αποτελούν πόλο έλξης για πολλούς φυσιοδίφες. Η βλάστηση του νησιού είναι τυπικά μεσογειακή με πολλά φρύγανα (θρούμπια, φασκομηλιές, αστοιβίδες, ευφόρβιες, κ.ά.), ενώ λίγα δέντρα (αγριελιές, σκινόδεντρα, αγριοσυκιές, κ.ά.) βρίσκονται μέσα στα πλατώματα και τα απομακρυσμένα ρέματα. Στα περπατήματά σας μπορείτε να συναντήσετε τις «κόρες» όπως τα λένε οι ντόπιοι, ή, επί το πιο επιστημονικό, το σπάνιο φυτό Muscari macrocarpum με την απίστευτη ευωδιά, ενώ ανάμεσα στα περίπου 15 είδη άγριων ορχιδέων ξεχωρίζει η παρουσία της σπανιότατης ορχιδέας του Αιγαίου (Ophrys aegaea). Επίσης η παρουσία των ρινοδέλφινων αυτήν την εποχή είναι πιο έντονη καθώς κυνηγάνε διάφορα τονοειδή, ενώ αν προλάβετε και την εαρινή μετανάστευση των πουλιών θα νιώσετε ότι βρίσκεστε σε έναν τόπο όπου η άγρια φύση του Αιγαίου αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο. Τα νησιά των Μακάρων

Ο όρμος της Καλοταρίτισσας, όπως φαίνεται από το μονοπάτι που τη συνδέει με τον Σταυρό.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Για εμπειρία που θα σας μείνει αξέχαστη στη Δονούσα είναι οι βόλτες με τη λάντζα «Δονούσα-Μάγισσα» του Ηλία του Σκοπελίτη. Καιρού επιτρέποντος, η λάντζα αναχωρεί για μοναδικές εκδρομές. Η κλασική διαδρομή ξεκινάει από τον Σταυρό, σταματάει στις παραλίες του Κέδρου και του Λιβαδιού και καταλήγει στην Καλοταρίτισσα. Μετά το Λιβάδι η λάντζα σταματάει στη μαγευτική Φωκοσπηλιά για μια βουτιά, ένα κοίλωμα στα κάθετα βράχια με το φως να δημιουργεί μοναδικούς χρωματισμούς στα νερά. Το σημείο είναι υπέροχο για όσους έχουν μάσκα, καθώς το μόνιμο σκοτάδι στη σπηλιά δημιουργεί συνθήκες που χαρακτηρίζουν πιο βαθιά νερά με αποτέλεσμα να είσαι στην επιφάνεια και να παρατηρείς έναν βυθό με κοράλλια, αστερίες και μικρά πολύχρωμα ψάρια.
Υπέροχος είναι και ο γύρος του νησιού καθώς έχετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε τη βορειοδυτική, συνήθως ανεμοδαρμένη, ακτογραμμή της Δονούσας. Μετά την κλασική διαδρομή από τα νότια που καταλήγει στην Καλοταρίτισσα, η λάντζα συνεχίζει ανάμεσα από το Σκουλονήσι και βγαίνει στους Ξυλομπάτες του νησιού. Κάθετα άγρια βράχια και μικρές ξέρες σχηματίζουν ένα τοπίο που σπάνια βλέπεις. Στα μέσα της επιστροφής βρίσκεται και η σπηλιά του Τοίχου. Ενα φυσικό σπήλαιο με σταλαγμίτες και σταλακτίτες που έχει γκρεμιστεί και που τώρα φιλοξενεί δεκάδες φωλιές από χελιδόνια, σταχτάρες και αγριοπερίστερα.

Ο γραφικός οικισμός της Παναγιάς στο κέντρο της Ηρακλειάς. Στο βάθος η Νάξος.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Εξερεύνηση με τη «Δονούσα- Μάγισσα»
Η πιο εκπληκτική διαδρομή όμως είναι αυτή στα ακατοίκητα νησιά των Μακάρων που βρίσκονται ανάμεσα στη Δονούσα και στη Νάξο. Ενα σύμπλεγμα τριών ακατοίκητων νησιών που το ζώνουν οι θρύλοι για χαμένους θησαυρούς και τυχοδιώκτες και που ονομάστηκαν Μάκαρες από τους ήχους των κυμάτων που όταν χτυπούσαν στα βράχια βγάζανε απόκοσμους ήχους. Τα μόνα απομεινάρια κατοίκησης είναι κάποια παλιά κτίρια τα οποία φιλοξενούσαν εργάτες για τα λατομεία του νησιού. Τώρα στα νησιά ζούνε αγριοκούνελα, ενώ στα βράχια κάνουν τις φωλιές τους οι μαυροπετρίτες, ένα σπάνιο είδος γερακιού που έρχεται από τη μακρινή Μαδαγασκάρη για να φωλιάσει στο Αιγαίο. Η λάντζα κάνει στάση σε μια πανέμορφη παραλία στον Αγιο Νικόλαο, το μεγαλύτερο από τα νησιά, και έτσι έχετε τον χρόνο να εξερευνήσετε το νησί με τα πόδια ή να αράξετε στην παραλία και να απολαύσετε την υπέροχη θάλασσα. Και κάτι σημαντικό. Ολοι πάνω στη «Δονούσα-Μάγισσα» γίνονται μια παρέα.

Η μεγαλύτερη παραλία του νησιού, το Λιβάδι.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Διαμονή
«Asterias House» (6977 991862, http://www.asteriashouse.gr/), «Donoussa Rooms» (22850 51575, http://donoussarooms.gr/), «Aposperitis Rooms» (22850 51585, http://www.aposperitis-rooms.com/), «Voulas Rooms» (22850 51580, http://www.voulasrooms.gr/), «Pothiti Studios» (2285051590, http://www.pothitisstudios.gr/).　

Το γερμανικό αναγνωριστικό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, «κοιμάται» στον βυθό της Αλιμιάς.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Φαγητό
Οι επιλογές για φαγητό στο νησί είναι πολλές και προκαλούν έκπληξη. Σταθερή αξία ο«Τσίφτης» και ο «καπετάν Γιώργος» στον Σταυρό, με νέα άφιξη τη «Σημαδούρα» με την ωραία θέα. Στον «Κέδρο» θα δοκιμάσετε κάθε μέρα και ένα διαφορετικό παραδοσιακό πιάτο. Στο Μερσίνη πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε τόσο το «Τζι-Τζι» όσο και την «Κόρη του κυρ-Μιχάλη», ενώ στην Καλοταρίτισσα σας περιμένει η κυρία Μαρία με τα σπιτικά φαγητά.　
Αγρια ομορφιά

Οι αμμοθίνες της Ψηλής Άμμου στα βόρεια της Σχοινούσας.

Φωτογραφία: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος

Ψηλοί λόφοι που γκρεμίζονται στη θάλασσα, μικρές ηπειρωτικές πεδιάδες με χωράφια και αναβαθμίδες, χρυσές απομακρυσμένες παραλίες και ένα από τα ομορφότερα σπήλαια της Ελλάδας. Η Ηρακλειά είναι η λιγότερο γνωστή από τις Μικρές Κυκλάδες και αυτό οφείλεται στην αγριάδα του τοπίου της και στις λίγες παραλίες. Αυτή όμως είναι και η ομορφιά της. Εδώ τα μονοπάτια και η περιήγηση είναι πιο μεγάλα και δύσκολα αλλά αυτό έχει οδηγήσει στη διατήρηση μιας ανέπαφης φύσης που εκπλήσσει με τη σπανιότητα και τον πλούτο της βιοποικιλότητας.
Στο νησί υπάρχουν μόλις δύο οικισμοί, ο Αγιος Γεώργιος στο λιμάνι και η Παναγιά στο κέντρο του νησιού. Η πιο μεγάλη και πολυσύχναστη παραλία είναι το αμμουδερό Λιβάδι πολύ κοντά στο λιμάνι, πάνω από το οποίο υψώνεται ένας λόφος με τα χαλάσματα ενός παλιού φρούριου με την ονομασία Κάστρο.
Ακολουθούν και άλλες παραλίες όπως η πανέμορφη Αλιμιά στην οποία φτάνεις μετά αρκετό περπάτημα ή με τη λάντζα που πραγματοποιεί εκδρομές. Αξίζει να βρεθεί κανείς εκεί γιατί στον βυθό, λίγα μέτρα από την παραλία, ακόμα στέκεται ένα εντυπωσιακό κατάλοιπο του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, ένα μικρό αναγνωριστικό γερμανικό αεροπλάνο. Αλλες παραλίες είναι ο Αγιος Γεώργιος, η Βορινή Σπηλιά, το Τουρκοπήγαδο, ο Καρβουνόλακκος, ο Ξυλομπάτης και ο Τρίμπουνας. Στη διαδρομή για την Αλιμιά θα συναντήσετε το σημαντικότερο αξιοθέατο του νησιού, το σπήλαιο του Αϊ-Γιάννη με τον πλούσιο διάκοσμο από σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σπήλαιο των Κυκλάδων, το οποίο, ακόμα και στις μέρες μας, οι κάτοικοι επισκέπτονται με κατάνυξη. Κάθε χρόνο στις 28 Αυγούστου, οι πιστοί συνοδεύουν την εικόνα του Αγίου μέσα στο σπήλαιο όπου και πραγματοποιείται εσπερινός κάτω από το φαντασμαγορικό φως των κεριών.
Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε τον ναό του Ταξιάρχη με το περίτεχνο τέμπλο, την Αγία Παρασκευή, τον Προφήτη Ηλία και το εκκλησάκι του Αγίου Μάμα. Τέλος, πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η Ηρακλειά είναι ένας τόπος που προσελκύει πολλούς ορνιθοπαρατηρητές και αυτό συμβαίνει γιατί τα πολλά κάθετα και απροσπέλαστα βράχια είναι ιδανικό καταφύγιο για αρπακτικά πουλιά, όπως μαυροπετρίτες, σπιζαετοί και βραχοκιρκίνεζα. Στο νησί δε έχουν καταγραφεί κοντά στα 200 είδη πουλιών από τα οποία ξεχωρίζει η παρουσία του γύπα.　
Διαμονή
«Σπείρες»(22850 77015, www.speireshotel.gr), «Αίολος» (22850 71233, www.aiolos-iraklia.gr), «Ηλιοβα- σίλεμα» (22850 71569, http://isunset-iraklia.gr), «Angelos Rooms» (22850 71486, http://irakliakyklades.gr), «Villa Glafkos» (22850 71892), «Βενέτικο» (22850 74282), «Νηρηίδες» (22850 74186).　
Φαγητό
Για ωραία θαλασσινά επισκεφθείτε το «Περιγιάλι» στο λιμάνι του Αγίου Γεωργίου. Στο λιμάνι βρίσκονται ακόμα το «Σύρμα», το «Πέρα Πάντα» και το «Γυαλίρι». Στην Παναγιά θα βρείτε το «Στέκι» με πολλά παραδοσιακά γεύματα μαγειρεμένα σε ξυλόφουρνο.
«Χρυσή δαντέλα»
Η Σχοινούσα μετά τα Κουφονήσια έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε έναν αναπτυγμένο τουριστικά τόπο και αυτό οφείλεται κυρίως στη δαντελωτή ακτογραμμή της που δημιουργεί πολλούς απάνεμους όρμους, ιδανικό καταφύγιο για τα ιστιοπλοϊκά και τα μεγάλα σκάφη που ταξιδεύουν στο Αιγαίο. Είναι αλήθεια ότι η ακτογραμμή της Σχοινούσας ίσως είναι μία από τις ομορφότερες στις Κυκλάδες, καθώς η μία παραλία διαδέχεται την άλλη, ενώ οι περισσότερες διακρίνονται για τη χρυσαφένια άμμο τους. Η Ψιλή Αμμος είναι μία τις ωραιότερες παραλίες του νησιού με εκτεταμένη αμμουδιά που καταλήγει σε όμορφες αμμοθίνες.
Ακολουθούν το κοσμικό Τσιγκούρι, το Λιβάδι, η παραλία του Λιόλιου, η Αλυγαριά, το Αλμυρό, η Μπαζαίου, η Φουντάνα, το Φυκιό και ο Γερολιμνιώνας. Αν παρ' όλα αυτά ζητάτε μια πιο απομονωμένη παραλία δεν χρειάζεται να προσπαθήσετε πολύ καθώς το νησί χαρακτηρίζεται για τους χαμηλούς λόφους (με ψηλότερο σημείο τον Μύλο που φτάνει μόλις τα 133 μέτρα) που κάνουν το περπάτημα εύκολο και απολαυστικό. Στις περιηγήσεις σας θα συναντήσετε εικόνες άλλης εποχής: παραδοσιακά αλώνια, μικρά κτίσματα με εντοιχισμένα αρχαία, ανεμόμυλους, κοπάδια από γελάδες, αναβαθμίδες με γαϊδούρια και φραγκοσυκιές. Δοκιμάστε να ξεκινήσετε από το λιμάνι της, το Μερσίνι, και να κάνετε με τα πόδια όλη την ακτογραμμή. Μια πεζοπορία κάμποσων ωρών με πολλές στάσεις για βουτιές που θα σας μείνει αξέχαστη. Αν πάλι δεν θέλετε να περπατάτε πολύ, η μεγαλύτερη απόσταση για μια παραλία δεν ξεπερνά τα 30 λεπτά με τα πόδια.
Η Σχοινούσα έχει δύο οικισμούς, τη Χώρα, που είναι χτισμένη πάνω από το Μερσίνι και έχει χτιστεί από παλιά έτσι ώστε να μη φαίνεται από τη θάλασσα, και την πιο μακρινή και γραφική Μεσσαριά με την εκκλησία της Ευαγγελίστριας. Στο νησί μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο, τη διάσημη εκκλησία της Παναγιάς της Ακαθής με τη θαυματουργή εικόνα, τη θρυλική σπηλιά του Μανιάτη, καθώς και το φρούριο του Προφήτη Ηλία.
Διαμονή
«Archipelagos Boutique Hotel» (6980 982990, www.schinoussa.gr), «Iliovasilema Hotel» (22850 71948, www.iliovasilemahotel.gr), «Lioliou Beach Hotel» (22850 71975, www.lioliou-beach.com), «Anatoli Studio» (6932 371036, www.anatolistudio.gr)　
Φαγητό
Η Σχοινούσα είναι διάσημη για τα τοπικά προϊόντα, ενώ παντού θα βρείτε παραδοσιακές συνταγές. Ξεχωρίζουν το «Sweet Bar Deli», το εστιατόριο της «Ακαθής» με προϊόντα από τον κήπο, η ταβέρνα «Μερσίνι» στο λιμάνι και η μικρή ταβέρνα «Μεσαριά».　
Κείμενα-Φωτογραφίες: Δαυίδ Κουτσογιαννόπουλος