Στη μοντελοποίηση περίπλοκων αντιδράσεων το Νόμπελ Χημεία

Βραβευθέντες οι Μάρτιν Κάρπλους, Μάικλ Λίβιτ και Αριέχ Βαρσέλ. Το βραβείο Νόμπελ Χημείας 2013 απονεμήθηκε σήμερα από κοινού στον Αυστριακό και Αμερικανό καθηγητή του πανεπιστημίου Χάρβαρντ Μάρτιν Κάρπλους, 83 ετών, στον νοτιοαφρικανικής καταγωγής Αμερικανό και Βρετανό καθηγητή του πανεπιστημίου Στάνφορντ, Μάικλ Λίβιτ, 66 ετών, καθώς και στον Ισραηλινό-Αμερικανό καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας Αριέχ Βαρσέλ, 72 ετών, «για την ανάπτυξη μοντέλων πολλαπλών κλιμάκων για την κατανόηση περίπλοκων χημικών συστημάτων», όπως ανακοίνωσε η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών. Ο Βαρσέλ δήλωσε ότι ένιωσε «εξαιρετικά καλά» για τη βράβευσή του. «Αυτό που κάναμε ήταν να αναπτύξουμε ένα μοντέλο για το πώς δουλεύουν στην πραγματικότητα οι πρωτεΐνες. Είναι σαν να κοιτάς ένα ρολόι και μετά να βλέπεις το πώς λειτουργεί στην πραγματικότητα», είπε κατά την διάρκεια μιας τηλεδιάσκεψης με τους δημοσιογράφους στη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών ερωτηθείς για τη βράβευσή του. Οι τρεις επιστήμονες «θεμελίωσαν τα ισχυρά προγράμματα τα οποία χρησιμοποιούνται για να κατανοήσουμε και να προβλέψουμε χημικές διαδικασίες», ανέφερε η επιτροπή στην ανακοίνωση της απονομής του βραβείου Νόμπελ, που συνοδεύεται από ένα χρηματικό έπαθλο 8 εκατομμυρίων κορόνων (περίπου 916.000 ευρώ). «Οι προσομοιώσεις σε υπολογιστή που αντικατοπτρίζουν αυτά τα οποία συμβαίνουν στην πραγματική ζωή έχουν κρίσιμη σημασία για τις περισσότερες προόδους που έχουν γίνει στη χημεία σήμερα», τόνισε στην ανακοίνωσή της για τη βράβευση η Ακαδημία. «Σήμερα ο υπολογιστής αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τους χημικούς». Το έργο των τριών καθηγητών σε αμερικανικά πανεπιστήμια υπήρξε κρίσιμο για διαδικασίες όπως ο σχεδιασμός φαρμάκων. «Οι χημικές αντιδράσεις γίνονται με την ταχύτητα του φωτός· τα ηλεκτρόνια πηδούν από ατομικό πυρήνα σε ατομική πυρήνα και κρύβονται από τα μάτια των επιστημόνων», επισήμανε η ακαδημία εξηγώντας τη σημασία του έργου τους, που συμβάλλει στην κατανόηση και την πρόβλεψη των χημικών αντιδράσεων. Οι βραβευθέντες «κατέστησαν δυνατόν να χαρτογραφηθούν τα μυστήρια της χημείας με τη χρήση υπολογιστή», τόνισε ακόμη. Ο Κάρπλους έχει διπλή αμερικανική και αυστριακή υπηκοότητα και διατηρεί επίσης —πέραν της μόνιμης έδρας του στο Χάρβαρντ— θέση καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Ο Λίβιτ, γεννημένος στη Νότια Αφρική, Αμερικανός και Βρετανός υπήκοος, είναι καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ. Ο Βαρσέλ έχει επίσης διπλή υπηκοότητα, αμερικανική και ισραηλινή και είναι καθηγητής χημείας και βιοχημείας στο πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας. Οι τρεις επιστήμονες θα παραλάβουν το βραβείο σε ειδική τελετή την 10η Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη. Το Νόμπελ Χημείας είναι το τρίτο που απονεμήθηκε φέτος. Τα βραβεία για επιστημονικά επιτεύγματα, λογοτεχνικά έργα αλλά και το βραβείο ειρήνης είχαν απονεμηθεί για πρώτη φορά το 1901, όπως όριζε η διαθήκη του Άλφρεντ Νομπέλ, εφευρέτη της δυναμίτιδας κι επιχειρηματία το 1895. ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ