Οι μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι της Αιτωλοακαρνανίας

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΜΟΥΣΕΙΑ

Διάλεξη στο αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Δευτέρα, 27 Ιανουαρίου 2014 14:08

Οι τρεις μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι στον Άγιο Ηλία Ιθωρίας, τοποθεσία που βρίσκεται ανατολικά του Αχελώου και βορειοδυτικά της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, θα βρεθούν σήμερα στο επίκεντρο διάλεξης της αρχαιολόγου Ιλεάνας Σιώρη, που θα δοθεί στις 6 το απόγευμα, στο αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου [Τοσίτσα 1, Αθήνα].

Κατασκευασμένοι αριστοτεχνικά

Οι τάφοι αυτοί, καθώς και άλλοι δύο – ένας, επίσης, θολωτός και ένας θαλαμωτός που σήμερα δεν σώζονται -  είχαν ανασκαφεί το 1963 από τον αρχαιολόγο Ευθύμιο Μαστροκώστα, για λογαριασμό της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Σχετικά μικροί, με διάμετρο από 2,38 μ. έως 5,27 μ., είναι τόσο αριστοτεχνικά κατασκευασμένοι που προκαλούν εντύπωση, ιδίως επειδή θεωρείται ότι η περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας ήταν απομακρυσμένη από τα μυκηναϊκά κέντρα. Ωστόσο, είναι τόσο όμοιοι ως προς το ψευδοϊσοδομικό τους σύστημα, ώστε να θεωρείται ότι τους έκτισαν τα ίδια συνεργεία.

Σημαντικός σταθμός του εμπορίου των Μυκηναίων

Όπως αναφέρει η κα. Σιώρη, η περιοχή του Αγίου Ηλία Ιθωρίας θα πρέπει να ήταν ένας σημαντικός σταθμός του εμπορίου των Μυκηναίων προς τον βορρά (για την προμήθεια χαλκού, κασσίτερου, χρυσού και ήλεκτρου), είτε αυτό διεξαγόταν από τη θάλασσα είτε από την ξηρά. Ενδεχομένως, το λιμάνι του να χρησίμευε ως τελευταίος σταθμός για τα εμπορικά πλοία που κατευθύνονταν από τον Πατραϊκό Κόλπο προς την Ιταλία ή προς τη βόρεια Αδριατική.

Σίγουρα θα χρησίμευε και για μεταφορτώσεις ξυλείας, κτηνοτροφικών προϊόντων και άλλου είδους εμπορευμάτων. Πολύτιμα ευρήματα

Παρά το γεγονός ότι οι τάφοι είχαν συληθεί ήδη από την αρχαιότητα, τα ευρήματά τους, που χρονολογούνται μεταξύ 1500 και 1060 π. Χ., είναι πολύτιμα. Εκτός από κεραμικά και χάλκινα, υπάρχουν και είδη από εισηγμένα υλικά, όπως ελεφαντόδοντο, χρυσό, κορναλίνη, φαγεντιανή, αιγυπτιακά αντικείμενα, ίσως και ορισμένα μινωικά, κάτι που αποδεικνύει τις εμπορικές και άλλες σχέσεις με την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Θα πρέπει, λοιπόν, οι ηγεμόνες της περιοχής να είχαν συλλέξει αμέτρητους θησαυρούς, επομένως θα είχαν και δύναμη και επιρροή και εξουσία.

Επειδή τη μυκηναϊκή εποχή, συνήθως, η κοινωνικοοικονομική διοίκηση εξαρτιόταν από κάποιο ηγεμονικό κέντρο, εξετάζεται η περίπτωση οι άρχοντες του Αγίου Ηλία να ασκούσαν κάποιου είδους έλεγχο στην περιοχή και ίσως να καθοδηγούσαν, έως ένα σημείο, και τα συνεργεία των τεχνιτών.