Αλέν Μπαντιού: Νέα ανάγνωση του Πλάτωνα

ΓΑΛΛΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ

Στην Αθήνα, στο «λίκνο του πολιτισμού» -όπως αποκάλεσε την πόλη της πνευματικής «καταγωγής» του-, βρέθηκε ο διεθνούς φήμης φιλόσοφος και ομότιμος καθηγητής της Ecole Normale Superieure, Αλέν Μπαντιού, με αφορμή τη διάλεξη που έδωσε χθες το απόγευμα στο Γαλλικό Ινστιτούτο, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του προγράμματος «Ελλάς Γαλλία Συμμαχία 2014».

«Συγκινούμαι κάθε φορά που έρχομαι στην Αθήνα, που συναντώ τους Αθηναίους, στο λίκνο του πολιτισμού», είπε ο διεθνούς φήμης φιλόσοφος Αλέν Μπαντιού, που μίλησε στην κατάμεστη αίθουσα του Γαλλικού Ινστιτούτου

«Συγκινούμαι κάθε φορά που έρχομαι στην Αθήνα, που συναντώ τους Αθηναίους, στο λίκνο του πολιτισμού. Θεωρώ πως είμαι κι εγώ ένας Αθηναίος 2.500 ετών», είπε στον χαιρετισμό του ο κορυφαίος Γάλλος φιλόσοφος. Η προγραμματισμένη ομιλία του Αλέν Μπαντιού, που πραγματοποιήθηκε έπειτα από πρόκληση του Γαλλικού Ινστιτούτου, προσέλκυσε τεράστιο ενδιαφέρον στο σύγχρονο αθηναϊκό κοινό, που από πολύ νωρίς έσπευσε να πιάσει μία θέση. Μισή ώρα πριν από την έναρξη της διάλεξης, τα καθίσματα της μεγάλης αίθουσας του κτιρίου της οδού Σίνα ήταν γεμάτα, ενώ πλήθος κόσμου όλων των ηλικιών, κυρίως ερευνητές και σπουδαστές της φιλοσοφίας, συνέχισαν να συρρέουν, με αποτέλεσμα πολλοί να αναγκαστούν να παρακολουθήσουν τη διάλεξη όρθιοι ή καθισμένοι στο πάτωμα. Στη διάλεξη με θέμα «Η πρόσληψη του Πλάτωνα στη σύγχρονη φιλοσοφία», ο Μπαντιού αναφέρθηκε στο έργο του με τίτλο «Η Δημοκρατία του Πλάτωνα», στο οποίο ο φιλόσοφος «σκηνοθετεί» τις βασικές φιλοσοφικές ιδέες του Πλάτωνα.
Στη σύγχρονη «Πλατωνική» «Πολιτεία» του Μπαντιού, ο φιλόσοφος μας προτείνει μια σύγχρονη ανάγνωση του έργου του Πλάτωνα και μας ωθεί να τον ξαναβάλουμε στην καθημερινή μας ζωή. Αναφερόμενος στην αξία του πλατωνικού «διαλέγεσθαι», που οδηγεί στην αποκάλυψη της αλήθειας με αφετηρία το ερώτημα που βάζει τη σκέψη σε κίνηση, ο Μπαντιού χαρακτήρισε τη διαλεκτική ως την «επιστήμη του ελεύθερου ανθρώπου». Ανοίγοντας ο ίδιος έναν διάλογο με το παρελθόν, μέσα από σύγχρονες προσλήψεις, ο θεατρικός συγγραφέας, πολιτικός αγωνιστής, μαθηματικός και μυθιστοριογράφος «επιστρέφει» στους σύγχρονους Αθηναίους το έργο του Πλάτωνα, με τρόπο ζωντανό και ευφάνταστο, γεγονός που βοήθησε στο να γίνει θεατρικό έργο και να ανέβει στο Τheatre des Amandiers της Nanterre τον περασμένο Νοέμβριο. Στον «μοντέρνο» Πλάτωνα του Μπαντιού, στη συζήτηση με τον Σωκράτη παίρνει μέρος μια γυναίκα.
«Είναι ένας φόρος τιμής στον φεμινισμό του Πλάτωνα. Νομίζω έσπασα ένα πλατωνικό ταμπού, αλλά είμαι σίγουρος πως αν ο Ελληνας φιλόσοφος ζούσε σήμερα θα έβαζε στον διάλογο και μία γυναίκα», είπε ο Μπαντιού. Ο συγγραφέας τού «Από το είναι στο συμβάν» επιχειρεί τη συνέχεια της σκέψης του αρχαίου φιλόσοφου με βάση το «τι θα έλεγε ο Πλάτωνας αν ήταν εδώ σήμερα μαζί μας». «Πρέπει να βυθίσουμε το κείμενο του Πλάτωνα μέσα στις σημερινές αναφορές. Δεν θα το ερμηνεύσουμε, αλλά θα το μετακινήσουμε, σεβόμενοι το κείμενό του. Πρέπει να βρούμε τον οικουμενικό πυρήνα του Πλάτωνα χωρίς να επηρεαζόμαστε από τις προκαταλήψεις της κάθε εποχής», υποστηρίζει ο Μπαντιού.

«ΟΝΕΙΡΟ ΖΩΗΣ Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ»
Ο Αλέν Μπαντιού, όπως είπε, έχει σαν όνειρο ζωής να μεταφραστεί η «δική του» Πολιτεία στα νέα ελληνικά. «Ηταν μια περιπέτεια για μένα να ξαναγράψω την πολιτεία του Πλάτωνα. Θεωρώ ότι δεν πρέπει να είμαστε απλώς οι κληρονόμοι, αλλά οφείλουμε να σώσουμε τον σύγχρονο χαρακτήρα του Πλάτωνα. Είναι όνειρο ζωής για μένα να μεταφραστεί το δοκίμιο αυτό στα ελληνικά. Θα ήθελα να γίνει αυτό από τη γαλλική γλώσσα στα ελληνικά στο πλαίσιο της ελληνογαλλικής φιλίας και όχι από τα... γερμανικά», είπε χαριτολογώντας ο φιλόσοφος, που δεν άφησε ασχολίαστη την κατάσταση της χώρας μας.
Η συνέχεια
Τη χθεσινή διάλεξη του Αλέν Μπαντιού στο Γαλλικό Ινστιτούτο θα ακολουθήσουν άλλες δύο διαλέξεις. Απόψε, στις 7.00 μ.μ., ο μεγάλος Γάλλος φιλόσοφος θα δώσει διάλεξη με θέμα τον «Λακάν και την αντι-φιλοσοφία», στο αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος» του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30), ενώ το ίδιο θα συμβεί και αύριο Σάββατο, επίσης στις 7.00 μ.μ.