«Λαμπρά απομόνωση»

             

 

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΥ

Σε όλες τις χώρες του κόσμου, σε οποιαδήποτε περίοδο της Ιστορίας, η λέξη απομόνωση είναι εξ ορισμού απαξιωτική, διαπίστωση αποτυχίας και ακόμη χειρότερο προαναγγελία ήττας ή σοβαρής ζημιάς. Στον παραπάνω κανόνα υπάρχει η εξαίρεση καθώς στη βρετανική Ιστορία του 19ου αιώνα υπάρχει το κεφάλαιο που λέγεται «Λαμπρά Απομόνωση» (Splendid Isolation).
Είναι η περίοδος που αρχίζει με τη λήξη του Κριμαϊκού Πολέμου το 1856 και με μικρό διάλειμμα τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1876-77 και το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878 στη διάρκεια της οποίας η Βρετανία έχει γυρίσει την πλάτη της στην ηπειρωτική Ευρώπη, αρνείται να παρέμβει έστω και διπλωματικά για να διαφυλάξει τη σταθερότητα του συστήματος Ισορροπίας Δυνάμεων, καθώς προτεραιότητά της είναι η Υπερπόντια Αυτοκρατορία. Οσο παράλογο και αν ακούγεται, ο απόηχος της «Λαμπράς Απομόνωσης» είναι μια συνιστώσα που επηρεάζει, εκτός των άλλων παραγόντων, τη στάση της κοινής γνώμης απέναντι στην Ευρώπη πέρα από κάθε ορθολογική προσέγγιση. Μια προβληματική και απροσάρμοστη Βρετανία διακινδυνεύει να εγκαταλείψει την ΕΕ; Το ερώτημα αυτό τίθεται στην ηπειρωτική Ευρώπη, στη συνείδηση όμως μιας μεγάλης, αν όχι πλειοψηφικής μερίδας Βρετανών πολιτών η προσέγγιση είναι αντεστραμμένη, καθώς δεν βλέπουν το Brexit σαν απειλή αλλά σαν έγκαιρη εγκατάλειψη ενός ευρωπαϊκού οικοδομήματος που καταρρέει από την κρίση της Ευρωζώνης μέχρι το βραχυκύκλωμα της συμφωνίας Σένγκεν.
Στη χώρα που μια μεγάλη μερίδα πολιτών πιστεύει ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη τα αυτοκίνητα κυκλοφορούν ανάποδα, στη χώρα όπου ήταν εμπεδωμένη η αντίληψη «Ομίχλη στη Μάγχη, η Ευρώπη απομονωμένη», η αποδραματοποίηση σε ψυχολογικό επίπεδο του Brexit δεν πρέπει να μας εκπλήττει.
Στην παραπάνω οπτική δεν εκπλήττει η χθεσινή ανάλυση που δημοσίευσαν οι «Financial Times» με τίτλο «Η Ευρώπη μπορεί να διαλυθεί... πριν το Brexit» κυρίως γιατί ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Ετσι, η αποχώρηση από μια Ενωση που κινδυνεύει να διαλυθεί προβάλλει ως αυτονόητη και επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων κίνηση. Με τον ίδιο τρόπο οι Καταλανοί εθνικιστές αποδραματοποιούν μια ανεξαρτησία εντός της Ευρωζώνης και της Σένγκεν, καθώς δεν θα υπάρξει ούτε έλεγχος διαβατηρίων, ούτε νέο νόμισμα, ούτε τελωνειακοί έλεγχοι και δασμοί παρά μόνον ο τερματισμός καταβολής εσόδων στην κεντρική κυβέρνηση.
Στην απόρριψη της Ευρώπης η Βρετανία δεν είναι μόνη, καθώς δίπλα στη Λεπέν, τη Λέγκα του Βορρά και την Εναλλακτική για τη Γερμανία πληθαίνουν συνεχώς οι μιμητές της εθνικολαϊκής ρητορικής του Φάραζ.
kapopoulos@pegasus.gr