Όλα όσα μας δίδαξε ο Τζον Νας
LIFE
Ο Τζον Φορμπς Νας Τζούνιορ – η ζωή του οποίου αποτέλεσε το θέμα της βραβευμένης με Όσκαρ ταινίας, A Beautiful Mind – και η σύζυγός του έχασαν τη ζωή τους το Σάββατο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Νιου Τζέρσεϋ, ανακοίνωσε η αστυνομία. Ο Νας κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ του 1994 στα Οικονομικά για το έργο του σχετικά με τη θεωρία των παιγνίων.
Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν τον Τζον Νας λόγω της προσωπικής του ιστορίας αλλά και επειδή το έργο του επηρέασε τα Οικονομικά βαθύτατα. Πάνω απ’ όλα, όμως, ο ίδιος ήταν ένας μαθηματικός. Ελπίζω ότι ένα πράγμα θα είναι προφανές σε όλους μας όταν θα κοιτάζουμε πίσω στη ζωή του Δρ. Τζον Νας: υπάρχουν πολλά λαμπρά μυαλά, αλλά αυτός ήταν ένα πολύ ιδιαίτερο είδος.
Θυμάμαι πολύ καλά την περίοδο στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο ίδιος βρισκόταν κατά κάποιο τρόπο στο δικό του κόσμο. Εκείνη την εποχή, η σχιζοφρένεια του Νας ήταν φθίνουσα, επιτρέποντάς του να επιστρέψει στην ακαδημαϊκή εργασία του στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Θα τον συναντούσατε στο «φτηνό» τρένο που θα παίρνατε για να πάτε στην πόλη. Ήταν ένας πολύ συχνός επισκέπτης – καθόταν εκεί, ακούγοντας τους ανθρώπους. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 βγήκε έξω από το τούνελ αυτής της περιόδου, και αυτό αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη για όλους. Ήταν και πάλι ζωντανός.
Ένα από τα σημαντικά πράγματα που παρατήρησα όλες τις δεκαετίες κατά τις οποίες ο Νας έδινε τον αγώνα του ήταν ότι ήταν πάντοτε αποδεκτός από τους συναδέλφους του, οι οποίοι ποτέ δεν ξέχασαν ποιος ήταν. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα καταπληκτικό στοιχείο στο Πρίνστον· ήταν αποδεκτός ως ένας από εμάς.
Ο Νας ήταν μια εντυπωσιακή φιγούρα, αφενός, αλλά και τόσο απίστευτα μετριοπαθής, αφετέρου. Ήταν πολύ προσεκτικός, διατηρούσε ένα πολύ χαμηλό προφίλ, και ενδιαφερόταν για πολλά πράγματα. Ο ίδιος ήταν πάντα το τελευταίο πρόσωπο για να μιλήσει σε άλλους σχετικά με το έργο του. Τη συνεισφορά του την παρουσίαζε πάντα ως μέρος μιας πολύ ευρύτερης ιστορίας. Νομίζω ότι αυτό είναι μία από τις μεγαλύτερες εμπνεύσεις που μπορούσε κάποιος να αντλήσει απ’ αυτόν: ήταν κάποιος που έβλεπε πολύ μακρύτερα από τους άλλους, αλλά είχε και άριστη γνώση των μεγάλων προβλημάτων που βρίσκονταν εκεί έξω.
Το έργο του Νας προβάλλει ένα ισχυρό μήνυμα: ότι είναι δυνατόν – μέσα στη μεγάλη πολυπλοκότητα του κόσμου που βλέπουμε γύρω μας – να ανακαλύψουμε μαθηματικούς νόμους και να συλλάβουμε την ουσία ενός φαινομένου. Ο ίδιος το έκανε αυτό, φυσικά, με το έργο του στη θεωρία των παιγνίων. Επίσης, σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της δουλειάς του στις μη γραμμικές διαφορικές εξισώσεις. Κάθε φυσικό φαινόμενο, κάθε φυσικός νόμος, διατυπώνεται σε όρους διαφορικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα της δουλειάς της δικής του και του μαθηματικού Λούις Νίρενμπεργκ, η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Abel, αφορούν σχεδόν όλα όσα βλέπουμε γύρω μας.
Ένα σταθερό στοιχείο του έργου του Νας ήταν ότι πάντα πήγαινε σε κατευθύνσεις που θεωρούντο αδύνατες ή εξαιρετικά δύσκολες. Είναι εκπληκτικά τα προβλήματα που σκεφτόταν. Ο Νας υπέφερε απ’ αυτό: ήταν πραγματικά ένας μαθηματικός που ώθησε το μυαλό του μακριά, πολύ πέρα απ’ όπου τολμούσε να πάνε τα μυαλά των άλλων.
Υπάρχει αυτή η υπέροχη φράση που κάποτε επινοήθηκε γι’ αυτόν: η λογική αποτελεσματικότητα των μαθηματικών. Βασικά, αυτό μας λέει ότι η ίδια ιδέα μπορεί να εφαρμοστεί ξανά και ξανά και ξανά. Και αυτό είναι πραγματικά ο πυρήνας του έργου του Νας.
Ο Ρόμπερτ Ντέικγκρααφ είναι μαθηματικός φυσικός, διευθυντής του Institute for Advanced Study και Καθηγητής στην έδρα Leon Levy στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.
Ένα μαθηματικός φυσικός του Πρίνστον γράφει για τον – βραβευμένο με Νόμπελ στα οικονομικά – Τζον Νας.
του Ρόμπερτ ΝτέικγκρααφΟ Τζον Φορμπς Νας Τζούνιορ – η ζωή του οποίου αποτέλεσε το θέμα της βραβευμένης με Όσκαρ ταινίας, A Beautiful Mind – και η σύζυγός του έχασαν τη ζωή τους το Σάββατο σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Νιου Τζέρσεϋ, ανακοίνωσε η αστυνομία. Ο Νας κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ του 1994 στα Οικονομικά για το έργο του σχετικά με τη θεωρία των παιγνίων.
Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν τον Τζον Νας λόγω της προσωπικής του ιστορίας αλλά και επειδή το έργο του επηρέασε τα Οικονομικά βαθύτατα. Πάνω απ’ όλα, όμως, ο ίδιος ήταν ένας μαθηματικός. Ελπίζω ότι ένα πράγμα θα είναι προφανές σε όλους μας όταν θα κοιτάζουμε πίσω στη ζωή του Δρ. Τζον Νας: υπάρχουν πολλά λαμπρά μυαλά, αλλά αυτός ήταν ένα πολύ ιδιαίτερο είδος.
Θυμάμαι πολύ καλά την περίοδο στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν ο ίδιος βρισκόταν κατά κάποιο τρόπο στο δικό του κόσμο. Εκείνη την εποχή, η σχιζοφρένεια του Νας ήταν φθίνουσα, επιτρέποντάς του να επιστρέψει στην ακαδημαϊκή εργασία του στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Θα τον συναντούσατε στο «φτηνό» τρένο που θα παίρνατε για να πάτε στην πόλη. Ήταν ένας πολύ συχνός επισκέπτης – καθόταν εκεί, ακούγοντας τους ανθρώπους. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 βγήκε έξω από το τούνελ αυτής της περιόδου, και αυτό αποτέλεσε ευχάριστη έκπληξη για όλους. Ήταν και πάλι ζωντανός.
Ένα από τα σημαντικά πράγματα που παρατήρησα όλες τις δεκαετίες κατά τις οποίες ο Νας έδινε τον αγώνα του ήταν ότι ήταν πάντοτε αποδεκτός από τους συναδέλφους του, οι οποίοι ποτέ δεν ξέχασαν ποιος ήταν. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα καταπληκτικό στοιχείο στο Πρίνστον· ήταν αποδεκτός ως ένας από εμάς.
Ο Νας ήταν μια εντυπωσιακή φιγούρα, αφενός, αλλά και τόσο απίστευτα μετριοπαθής, αφετέρου. Ήταν πολύ προσεκτικός, διατηρούσε ένα πολύ χαμηλό προφίλ, και ενδιαφερόταν για πολλά πράγματα. Ο ίδιος ήταν πάντα το τελευταίο πρόσωπο για να μιλήσει σε άλλους σχετικά με το έργο του. Τη συνεισφορά του την παρουσίαζε πάντα ως μέρος μιας πολύ ευρύτερης ιστορίας. Νομίζω ότι αυτό είναι μία από τις μεγαλύτερες εμπνεύσεις που μπορούσε κάποιος να αντλήσει απ’ αυτόν: ήταν κάποιος που έβλεπε πολύ μακρύτερα από τους άλλους, αλλά είχε και άριστη γνώση των μεγάλων προβλημάτων που βρίσκονταν εκεί έξω.
Το έργο του Νας προβάλλει ένα ισχυρό μήνυμα: ότι είναι δυνατόν – μέσα στη μεγάλη πολυπλοκότητα του κόσμου που βλέπουμε γύρω μας – να ανακαλύψουμε μαθηματικούς νόμους και να συλλάβουμε την ουσία ενός φαινομένου. Ο ίδιος το έκανε αυτό, φυσικά, με το έργο του στη θεωρία των παιγνίων. Επίσης, σημαντικά ήταν τα αποτελέσματα της δουλειάς του στις μη γραμμικές διαφορικές εξισώσεις. Κάθε φυσικό φαινόμενο, κάθε φυσικός νόμος, διατυπώνεται σε όρους διαφορικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα της δουλειάς της δικής του και του μαθηματικού Λούις Νίρενμπεργκ, η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Abel, αφορούν σχεδόν όλα όσα βλέπουμε γύρω μας.
Ένα σταθερό στοιχείο του έργου του Νας ήταν ότι πάντα πήγαινε σε κατευθύνσεις που θεωρούντο αδύνατες ή εξαιρετικά δύσκολες. Είναι εκπληκτικά τα προβλήματα που σκεφτόταν. Ο Νας υπέφερε απ’ αυτό: ήταν πραγματικά ένας μαθηματικός που ώθησε το μυαλό του μακριά, πολύ πέρα απ’ όπου τολμούσε να πάνε τα μυαλά των άλλων.
Υπάρχει αυτή η υπέροχη φράση που κάποτε επινοήθηκε γι’ αυτόν: η λογική αποτελεσματικότητα των μαθηματικών. Βασικά, αυτό μας λέει ότι η ίδια ιδέα μπορεί να εφαρμοστεί ξανά και ξανά και ξανά. Και αυτό είναι πραγματικά ο πυρήνας του έργου του Νας.
Ο Ρόμπερτ Ντέικγκρααφ είναι μαθηματικός φυσικός, διευθυντής του Institute for Advanced Study και Καθηγητής στην έδρα Leon Levy στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου