Η ελληνική αθλιότητα και η ψηφιακή διακυβέρνηση
Θάνος Παπαδόπουλος
Υπάρχει μια επανάσταση ειρηνική και αθόρυβη, που μπορεί να απαλλάξει τους Έλληνες από το βάσανο της ουράς στις εφορίες και στις κρατικές υπηρεσίες και από την ταλαιπωρία της συγκέντρωσης εγγράφων από το ελληνικό χαρτοβασίλειο.
Επίσης θα σωθούν από την καταπίεση των γραφειοκρατών, είτε φορούν
γραβάτα, είτε σαγιονάρες και φέρονται στους πολίτες όπως οι επιλοχίες
στους νεοσύλλεκτους. Η επανάσταση που μπορεί να ανατρέψει αυτήν την
αθλιότητα χωρίς ν' ανοίξει μύτη είναι η ψηφιακή ή ηλεκτρονική
διακυβέρνηση.
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στον πίνακα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης της Ευρώπης. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commission) η χώρα μας καταλαμβάνει την 27η θέση σε 36 χώρες. Ακόμη και η ασιατική Τουρκία έχει καλύτερες επιδόσεις στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση από τη χώρα μας. Η Ελλάδα είναι καλύτερη μόνο από τη Σερβία, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία κλπ. Η ψηφιοποίηση των δημοσίων υπηρεσιών στη χώρα μας μόλις ξεπερνά το 50%, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στο 68%. Από την Ελλάδα απουσιάζει ολοσχερώς η χρήση ηλεκτρονικών ταυτοτήτων και ηλεκτρονικών εγγράφων που μπορούν να θεωρηθούν έγκυρα από τις άλλες ευρωπαϊκές ή μη χώρες.
Η Ελλάδα βρίσκεται σ' αυτή την άθλια ηλεκτρονική κατάσταση επειδή οι συντεχνιακοί συνδικαλιστές του δημόσιου τομέα και η γραφειοκρατία από την οποία προέρχονται καταπολεμούν κρυφά και φανερά την ψηφιακή πρόοδο της χώρας. Φοβούνται και οι δύο ότι θα χάσουν την πελατεία τους στην οποία βασίζουν τη συντεχνιακή τους δύναμη και την άτυπη εξουσία που έχουν αποσπάσει από αξιοθρήνητες κυβερνήσεις, παρέχοντάς τους υποσχέσεις για ψηφοθηρία στις τάξεις των δημοσίων υπαλλήλων. Η Δημόσια Διοίκηση της χώρας μαζί με τις αξιοθρήνητες πολιτικές των περισσοτέρων κυβερνήσεων αποτελούν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Εμπόδιο αξεπέραστο που είναι πια αδύνατο να μεταρρυθμιστεί με τις συνήθεις μεθόδους.
Η κρίση που συντάραξε και φτώχυνε την Ελλάδα επί εννέα συναπτά έτη (2010 - 2018) και δεν έχει τελειώσει ακόμη, παρά μόνο τυπικά, είναι έργο μερικών αξιοθρήνητων κυβερνήσεων και της διεφθαρμένης Δημόσιας Διοίκησης. Η Ελλάδα χρειάστηκε τρία Μνημόνια και 250 δισ. ευρώ από την Ευρώπη και το ΔΝΤ για να μη χρεοκοπήσει και τυπικά. Η Κύπρος, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία χρειάστηκαν ένα μόνο Μνημόνιο η κάθε μια, 200 δισ. ευρώ όλες μαζί και μόνο 3-4 χρόνια για να βγουν από την κρίση, που την προκάλεσε το τραπεζικό τους σύστημα. Η ελληνική κρίση ήταν κρίση δημόσιου χρέους και θα ξεσπούσε αργά ή γρήγορα ακόμη κι αν δεν ξεσπούσε η κρίση του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ που παρέσυρε στην ύφεση όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες έως το 2013.
Το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας έφτασε τον Απρίλιο του 2019 στα 357 δισ. ευρώ και θα ξεπερνούσε κατά πολύ τα 450 δισ. ευρώ αν δεν είχε υπάρξει το PSI (κούρεμα) των 105 δισ. ευρώ. Το Δημόσιο Χρέος διαμορφώθηκε στις περιόδους 1981 - 1995 και 2004 - 2009. Τότε ο αριθμός των μισθωτών που πλήρωνε το κράτος έφτασε από 380.000 περίπου στους 800.000 και στη συνέχεια στους 1.135.000, μετά συγχωρήσεως ! Σήμερα έχουν πέσει στους 840.000 περίπου, πολύ μακριά από τους 400.000 που έχει ανάγκη το κράτος για την εύρυθμη λειτουργία του. Η Ελλάδα χρειάστηκε να δανειστεί 450 δισ. για να πληρώνει τους υπεράριθμους υπαλλήλους, τις χαριστικές συντάξεις τους και μια κοινωνική πολιτική που κατά 85% χρηματοδοτούσε απατεώνες, κομματόσκυλα κλπ. Η Ελλάδα χρεοκόπησε για να πληρώνει τα ρουσφέτια και την ψηφοθηρία των κυβερνητικών κομμάτων.
Οι προσλήψεις σωρηδόν υπαλλήλων στο κράτος δημιούργησαν κομματικούς στρατούς και στη συνέχεια μια "νομενκλατούρα", που ασκούσε κυβερνητική εξουσία υπαγορεύοντας συχνά νόμους και ρυθμίσεις στην κυβέρνηση και στη Βουλή για τη μεγέθυνση της γραφειοκρατίας και των προνομίων της. Ο συντεχνιακός συνδικαλισμός του Δημοσίου έφτασε να διεκδικεί με απεργίες την μη αξιολόγηση των υπαλλήλων του κράτους ή τη μη νομοθέτηση έργων για τους ιδιώτες στην καθαριότητα. Οι συντεχνίες του Δημοσίου είχαν ιδιωτικοποιήσει και ιδιοποιηθεί μεγάλους τομείς του κράτους, ασκώντας ομού με τη γραφειοκρατία τις αντίστοιχες εξουσίες. Ακολούθησαν την ίδια διαδικασία με την οποία έκαναν καταπατήσεις μεγάλων εκτάσεων στα παράλια και περιαστικά δάση και κατόπιν έχτιζαν αυθαίρετες βίλες και εξοχικά.-
Ο κρατικός μηχανισμός και η Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα έχουν σαπίσει, επειδή το προσωπικό τους προσλήφθηκε με ρουσφέτια ή "μέσον" κατά μάζες (με τα φορτηγά όπως έλεγαν παλιά) από τα πιο χαμηλά μορφωτικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Γι΄ αυτό δεν νιώθουν καμία ευθύνη απέναντι στον λαό που τους πληρώνει μισθούς και προνόμια, ούτε απέναντι στο κράτος και συμπεριφέρονται σαν βαρόνοι απέναντι στους υπηκόους τους. Η διάβρωση του κράτους εντείνει και βαθαίνει και τη διάβρωση της κοινωνίας και δημιούργησε παράδοση διαφθοράς σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. Η ελληνική γραφειοκρατία είναι γι' αυτόν το λόγο ανίκανη να προωθήσει οποιοδήποτε πρόγραμμα και ανάπτυξη. Αργεί καταστροφικά να εγκρίνει, να προωθήσει, να ελέγξει και να παραλάβει οποιοδήποτε έργο.
Αυτή η καταστροφική κατάσταση δεν μπορεί πια να αλλάξει ούτε με μπαλώματα, ούτε με βαθιές μεταρρυθμίσεις. Ο μόνος τρόπος να αλλάξει αυτή η απαράδεκτη κατάσταση είναι να σχεδιαστεί, να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει σε χρονοδιάγραμμα τριών - τεσσάρων χρόνων μια ολοκληρωμένη και πλήρης ψηφιακή (ηλεκτρονική) διακυβέρνηση. Ακόμη και η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση των επιμέρους ηλεκτρονικών συστημάτων δεν είναι λύση. Είναι μπάλωμα. Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν, μετά την εναρμόνιση και ομογενοποίησή τους, ως νησίδες και στηρίγματα για μια πλήρη και ολοκληρωμένη ψηφιακή διακυβέρνηση. Μια ολοκληρωμένη και πλήρης ηλεκτρονική διακυβέρνηση θα μπορέσει κατά την πρόοδο της εφαρμογής της:
Να περιορίσει την πλεονάζουσα και λαβυρινθώδη γραφειοκρατία
Να περιορίσει τον χρόνο εκτέλεσης των μικρών και μεγάλων αιτημάτων των πολιτών και των μικρών και μεγάλων προγραμμάτων των επιχειρήσεων
Να περιορίσει τον όγκο του ελληνικού χαρτοβασιλείου και στη συνέχεια τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων της γραφειοκρατίας - τακτικών και εκτάκτων
Να περιορίσει τις δαπάνες της Δημόσιας Διοίκησης του κράτους και ν' απαλλάξει τον προϋπολογισμό από μεγάλα βάρη μισθών, συντάξεων, ενοικίων κλπ.
Θα δώσει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τα δημόσια κτήματα, αστικά και περιφερειακά
Θα μπορέσει, σε λιγότερο από μια γενιά, να βελτιώσει την ποιότητα της Δημόσιας Διοίκησης και θα μετατρέψει βαθμιαία τους αρουραίους της γραφειοκρατίας σε δημόσιους λειτουργούς και διαχειριστές πόρων και υπηρέτες των πολιτών.
Η επανάσταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ο κρίσιμος κρίκος που μπορεί ν' αλλάξει την οικονομική και κοινωνική κατάσταση της χώρας. Να γίνει ο θεμέλιος λίθος και η ατμομηχανή της ανάπτυξης. Έχει μάλιστα εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 70-80%, αν όχι περισσότερο. Διαφορετικά θα ζήσουμε ακόμη μια περίοδο ελληνικής μιζέριας, ενώ οι άλλες χώρες θα τρέχουν στους δρόμους του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξης. Ακόμη και οι γείτονες μας στα Βαλκάνια.
-----------------------------------------------------------------------------------
*Ο Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ χαμηλά στον πίνακα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης της Ευρώπης. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commission) η χώρα μας καταλαμβάνει την 27η θέση σε 36 χώρες. Ακόμη και η ασιατική Τουρκία έχει καλύτερες επιδόσεις στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση από τη χώρα μας. Η Ελλάδα είναι καλύτερη μόνο από τη Σερβία, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία κλπ. Η ψηφιοποίηση των δημοσίων υπηρεσιών στη χώρα μας μόλις ξεπερνά το 50%, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος βρίσκεται στο 68%. Από την Ελλάδα απουσιάζει ολοσχερώς η χρήση ηλεκτρονικών ταυτοτήτων και ηλεκτρονικών εγγράφων που μπορούν να θεωρηθούν έγκυρα από τις άλλες ευρωπαϊκές ή μη χώρες.
Η Ελλάδα βρίσκεται σ' αυτή την άθλια ηλεκτρονική κατάσταση επειδή οι συντεχνιακοί συνδικαλιστές του δημόσιου τομέα και η γραφειοκρατία από την οποία προέρχονται καταπολεμούν κρυφά και φανερά την ψηφιακή πρόοδο της χώρας. Φοβούνται και οι δύο ότι θα χάσουν την πελατεία τους στην οποία βασίζουν τη συντεχνιακή τους δύναμη και την άτυπη εξουσία που έχουν αποσπάσει από αξιοθρήνητες κυβερνήσεις, παρέχοντάς τους υποσχέσεις για ψηφοθηρία στις τάξεις των δημοσίων υπαλλήλων. Η Δημόσια Διοίκηση της χώρας μαζί με τις αξιοθρήνητες πολιτικές των περισσοτέρων κυβερνήσεων αποτελούν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Εμπόδιο αξεπέραστο που είναι πια αδύνατο να μεταρρυθμιστεί με τις συνήθεις μεθόδους.
Η κρίση που συντάραξε και φτώχυνε την Ελλάδα επί εννέα συναπτά έτη (2010 - 2018) και δεν έχει τελειώσει ακόμη, παρά μόνο τυπικά, είναι έργο μερικών αξιοθρήνητων κυβερνήσεων και της διεφθαρμένης Δημόσιας Διοίκησης. Η Ελλάδα χρειάστηκε τρία Μνημόνια και 250 δισ. ευρώ από την Ευρώπη και το ΔΝΤ για να μη χρεοκοπήσει και τυπικά. Η Κύπρος, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία χρειάστηκαν ένα μόνο Μνημόνιο η κάθε μια, 200 δισ. ευρώ όλες μαζί και μόνο 3-4 χρόνια για να βγουν από την κρίση, που την προκάλεσε το τραπεζικό τους σύστημα. Η ελληνική κρίση ήταν κρίση δημόσιου χρέους και θα ξεσπούσε αργά ή γρήγορα ακόμη κι αν δεν ξεσπούσε η κρίση του τραπεζικού συστήματος των ΗΠΑ που παρέσυρε στην ύφεση όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες έως το 2013.
Το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας έφτασε τον Απρίλιο του 2019 στα 357 δισ. ευρώ και θα ξεπερνούσε κατά πολύ τα 450 δισ. ευρώ αν δεν είχε υπάρξει το PSI (κούρεμα) των 105 δισ. ευρώ. Το Δημόσιο Χρέος διαμορφώθηκε στις περιόδους 1981 - 1995 και 2004 - 2009. Τότε ο αριθμός των μισθωτών που πλήρωνε το κράτος έφτασε από 380.000 περίπου στους 800.000 και στη συνέχεια στους 1.135.000, μετά συγχωρήσεως ! Σήμερα έχουν πέσει στους 840.000 περίπου, πολύ μακριά από τους 400.000 που έχει ανάγκη το κράτος για την εύρυθμη λειτουργία του. Η Ελλάδα χρειάστηκε να δανειστεί 450 δισ. για να πληρώνει τους υπεράριθμους υπαλλήλους, τις χαριστικές συντάξεις τους και μια κοινωνική πολιτική που κατά 85% χρηματοδοτούσε απατεώνες, κομματόσκυλα κλπ. Η Ελλάδα χρεοκόπησε για να πληρώνει τα ρουσφέτια και την ψηφοθηρία των κυβερνητικών κομμάτων.
Οι προσλήψεις σωρηδόν υπαλλήλων στο κράτος δημιούργησαν κομματικούς στρατούς και στη συνέχεια μια "νομενκλατούρα", που ασκούσε κυβερνητική εξουσία υπαγορεύοντας συχνά νόμους και ρυθμίσεις στην κυβέρνηση και στη Βουλή για τη μεγέθυνση της γραφειοκρατίας και των προνομίων της. Ο συντεχνιακός συνδικαλισμός του Δημοσίου έφτασε να διεκδικεί με απεργίες την μη αξιολόγηση των υπαλλήλων του κράτους ή τη μη νομοθέτηση έργων για τους ιδιώτες στην καθαριότητα. Οι συντεχνίες του Δημοσίου είχαν ιδιωτικοποιήσει και ιδιοποιηθεί μεγάλους τομείς του κράτους, ασκώντας ομού με τη γραφειοκρατία τις αντίστοιχες εξουσίες. Ακολούθησαν την ίδια διαδικασία με την οποία έκαναν καταπατήσεις μεγάλων εκτάσεων στα παράλια και περιαστικά δάση και κατόπιν έχτιζαν αυθαίρετες βίλες και εξοχικά.-
Ο κρατικός μηχανισμός και η Δημόσια Διοίκηση στην Ελλάδα έχουν σαπίσει, επειδή το προσωπικό τους προσλήφθηκε με ρουσφέτια ή "μέσον" κατά μάζες (με τα φορτηγά όπως έλεγαν παλιά) από τα πιο χαμηλά μορφωτικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Γι΄ αυτό δεν νιώθουν καμία ευθύνη απέναντι στον λαό που τους πληρώνει μισθούς και προνόμια, ούτε απέναντι στο κράτος και συμπεριφέρονται σαν βαρόνοι απέναντι στους υπηκόους τους. Η διάβρωση του κράτους εντείνει και βαθαίνει και τη διάβρωση της κοινωνίας και δημιούργησε παράδοση διαφθοράς σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. Η ελληνική γραφειοκρατία είναι γι' αυτόν το λόγο ανίκανη να προωθήσει οποιοδήποτε πρόγραμμα και ανάπτυξη. Αργεί καταστροφικά να εγκρίνει, να προωθήσει, να ελέγξει και να παραλάβει οποιοδήποτε έργο.
Αυτή η καταστροφική κατάσταση δεν μπορεί πια να αλλάξει ούτε με μπαλώματα, ούτε με βαθιές μεταρρυθμίσεις. Ο μόνος τρόπος να αλλάξει αυτή η απαράδεκτη κατάσταση είναι να σχεδιαστεί, να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει σε χρονοδιάγραμμα τριών - τεσσάρων χρόνων μια ολοκληρωμένη και πλήρης ψηφιακή (ηλεκτρονική) διακυβέρνηση. Ακόμη και η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση των επιμέρους ηλεκτρονικών συστημάτων δεν είναι λύση. Είναι μπάλωμα. Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν, μετά την εναρμόνιση και ομογενοποίησή τους, ως νησίδες και στηρίγματα για μια πλήρη και ολοκληρωμένη ψηφιακή διακυβέρνηση. Μια ολοκληρωμένη και πλήρης ηλεκτρονική διακυβέρνηση θα μπορέσει κατά την πρόοδο της εφαρμογής της:
Να περιορίσει την πλεονάζουσα και λαβυρινθώδη γραφειοκρατία
Να περιορίσει τον χρόνο εκτέλεσης των μικρών και μεγάλων αιτημάτων των πολιτών και των μικρών και μεγάλων προγραμμάτων των επιχειρήσεων
Να περιορίσει τον όγκο του ελληνικού χαρτοβασιλείου και στη συνέχεια τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων της γραφειοκρατίας - τακτικών και εκτάκτων
Να περιορίσει τις δαπάνες της Δημόσιας Διοίκησης του κράτους και ν' απαλλάξει τον προϋπολογισμό από μεγάλα βάρη μισθών, συντάξεων, ενοικίων κλπ.
Θα δώσει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τα δημόσια κτήματα, αστικά και περιφερειακά
Θα μπορέσει, σε λιγότερο από μια γενιά, να βελτιώσει την ποιότητα της Δημόσιας Διοίκησης και θα μετατρέψει βαθμιαία τους αρουραίους της γραφειοκρατίας σε δημόσιους λειτουργούς και διαχειριστές πόρων και υπηρέτες των πολιτών.
Η επανάσταση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι ο κρίσιμος κρίκος που μπορεί ν' αλλάξει την οικονομική και κοινωνική κατάσταση της χώρας. Να γίνει ο θεμέλιος λίθος και η ατμομηχανή της ανάπτυξης. Έχει μάλιστα εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 70-80%, αν όχι περισσότερο. Διαφορετικά θα ζήσουμε ακόμη μια περίοδο ελληνικής μιζέριας, ενώ οι άλλες χώρες θα τρέχουν στους δρόμους του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξης. Ακόμη και οι γείτονες μας στα Βαλκάνια.
-----------------------------------------------------------------------------------
*Ο Θάνος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου