Άνοιξε το κλουβί και δραπέτευσαν οι εφιάλτες μας!

                       

Του Θανάση Μαυρίδη

Η Μεγάλη Βρετανία ψήφισε την έξοδό της από την Ευρώπη. Από σήμερα το πρωί υπάρχει μια νέα πραγματικότητα στην Ευρώπη, στον κόσμο. Η ΕΕ έχει δεχτεί μία μεγάλη πολιτική ήττα. Το αφήγημα του παρελθόντος δεν πείθει. Το κακό είναι ότι το Brexit επαναφέρει αυτόματα στην επικαιρότητα και το Grexit…

Τι θα συμβεί αύριο; Αλήθεια, ποιος το ξέρει; Εδώ δεν γνωρίζουμε τι θα γίνει μετά από μία ώρα. Στις αγορές βυθίζονται νομίσματα, χρηματιστήρια. Δισεκατομμύρια δολάρια, ευρώ, στερλίνες και γιεν αλλάζουν χέρια με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το παγκόσμιο καζίνο λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο και προσφέρει πλούσιες συγκινήσεις στους συμμετέχοντες. Το Brexit ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για «παιγνίδι». Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι οι παίκτες μπορούν να παρασυρθούν και να φτάσουν στα άκρα, οδηγώντας αντίστοιχα στα άκρα και τους ανθρώπους που ζουν πραγματικές ζωές στον πραγματικό κόσμο.

Με άλλα λόγια, οι επιπτώσεις του Brexit μπορεί να είναι ακόμη πιο σημαντικές από αυτές που θα έπρεπε να είναι στην πραγματικότητα λόγω των αντιδράσεων των χρηματιστηριακών αγορών. Όταν ένα νόμισμα κινείται σαν να ήταν μετοχή της περιφέρειας του ελληνικού χρηματιστηρίου του 1999, τότε όλα είναι πιθανά! Ας μην ξεχνάμε ότι στα νομίσματα και στους δείκτες των χρηματιστηρίων «ακουμπάνε» τις επενδύσεις τους πολλές χιλιάδες τράπεζες μέσω των σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων. Κι αν όχι οι ίδιες άμεσα, μέσω των δανείων που έχουν χορηγήσει σε εξειδικευμένα funds. Μέχρι το βράδυ, λοιπόν, θα ξέρουμε το μέγεθος της ζημιάς στις αγορές. Κι ύστερα θα μπορέσουμε να κάνουμε δεύτερες και τρίτες σκέψεις.

Οι Βρετανοί ψήφισαν έξοδο  και είχαν γι’ αυτό τους λόγους τους! Το θέμα είναι ότι άνοιξε ο ασκός του Αιόλου. Ποιος θα εμποδίσει άλλες κυβερνήσεις να στήσουν κάλπες για τον ίδιο λόγο; Η αμφισβήτηση θα γίνει πλέον ένας μόνιμος κάτοικος της γηραιάς Ηπείρου. Ό,τι χειρότερο για μία Ένωση κρατών που φιλοδοξεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις του πλανήτη. Η εσωστρέφεια είναι πάντα ένας ισχυρός εχθρός σε αυτές τις περιπτώσεις.

Από την άλλη πλευρά, η Ευρώπη είχε αντικειμενικά προβλήματα. Δηλαδή, το εξής ένα: Ήταν και φυσικά εξακολουθεί να είναι περισσότερο γερμανική από ευρωπαϊκή. Και αυτό δεν οδηγεί κάπου! Χρειάζεται κάτι να αλλάξει. Οι Βρετανοί ήθελαν μία πιο χαλαρή Ένωση. Αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς έχουμε τα ίδια συμφέροντα με τους Βρετανούς. Όπως δεν έχουμε και την ίδια οπτική με τους Γερμανούς. Μιλάμε για μια πραγματική Βαβέλ. Ο κάθε ένας από όλους εμάς εννοεί κάτι διαφορετικό όταν αναφέρεται στον όρο Ευρώπη. Το ερώτημα είναι ποια πολιτική ηγεσία θα μπορέσει να συνθέσει τις αντιθέσεις και να δώσει ένα νέο όραμα στους πολίτες. Πολύ φοβόμαστε ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί εύκολα. Το πιο πιθανό σενάριο είναι η Ευρώπη να εξακολουθήσει να αντιδρά με έναν … γερμανικό τρόπο. Κι είναι χαρακτηριστικές κάποιες πρώτες αντιδράσεις του τύπου «ή μέσα ή έξω» που μοιάζει με εκείνο το «ή μαζί μας ή απέναντί μας».

Η Ελλάδα βρίσκεται σε δυσχερή θέση. Το Grexit επανέρχεται αυτόματα στην ημερήσια διάταξη κι ας μην έχουμε άμεση σχέση με τα όσα συνέβησαν στην Μεγάλη Βρετανία. Για παράδειγμα, εμείς είμαστε στο ευρώ, οι Βρετανοί δεν είναι. Εμείς δεν παράγουμε ούτε οδοντογλυφίδες, οι Βρετανοί εκπροσωπούν μία Αυτοκρατορία. Η ουσία είναι ότι βρισκόμαστε άθελά μας ανάμεσα σε ελέφαντες που βρίσκονται σε κατάσταση πανικού. Κινδυνεύουμε εξαιτίας αυτού του λόγου και μόνο να ποδοπατηθούμε από τα συμπαθή πλην απρόσεκτα αυτά όντα.

Η συζήτηση και μόνο για το Grexit δεν κάνει καλό στην χώρα. Θα είναι αστείο να συζητάμε για επενδύσεις υπό αυτές τις συνθήκες. Ποιος θα ήθελε να βάλει σε μία χώρα ευρώ για να πάρει την επόμενη ημέρα ένα άγνωστο νόμισμα; Υπάρχει όμως και κάτι άλλο πιο επικίνδυνο για την τύχη μας: Δεν γνωρίζουμε πως θα επηρεάσουν οι σημερινές συνθήκες τα επιτόκια. Διότι όλοι οι λογαριασμοί που κάνουμε γίνονται με βάση επιτόκια της τάξης του 1,8% με τα οποία δανειζόμαστε από τους τρισκατάρατους… τοκογλύφους! Τι θα συμβεί αν η κατάσταση αυτή αλλάξει άρδην;

Η ελληνική Οικονομία βρίσκεται σε τόσο ευαίσθητο σημείο που δεν χρειάζεται την παραμικρή αναταραχή. Κοιτώντας, όμως, έξω από το παράθυρο βλέπουμε έντρομοι τους χειρότερους εφιάλτες μας να έχουν δραπετεύσει και να περιφέρονται άσκοπα στους δρόμους. Ζούμε ένα θρίλερ!